Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

c. 1350. Bartholomaeus Anglicus (de Glanvilla) handelt in seiner Schrift: De genuinis rerum coelestium, terrestrium et infernorum proprietatibus libri XVI procurante Georgio Bartholdo Pontano a Braitenberg, Francofurti 1609, 8°. (Die ersten Drucke sollen 1483, 1485 u. 1488 erschienen sein; eine französische Uebersetzung ward durch Anthoine Verard in Paris gedruckt, eine spanische 1494 in Tolosa und 1529 in Toledo, worauf die bekannteste lateinische Ausgabe in Deutschland Francofurti 1601, 8o, apud Wolfgang und Richter, erschien; cf. Brunet II, 414; Panzer IV, 400, No. 690 b): lib. XIII, cap. 8, p. 562-3: de Jordane; cap. 11, p. 565: de lacu Asphaltidis 1; c. 12, p. 565-6: de lacu Tiberiadis, cap. 13. p. 566: de stagno Genesareth (aus Isidor. Hispalensis) lib. XIV, c. 3, p. 596: de Ararath, c. 4, p. 597: de Bethel, c. 6, p. 597: de Hebal c. 7, p. 598: De Hermon, c. 8, p. 598-9: de Hebron, c. 11, p. 600: de monte Esau, c. 12, p. 600-1: de monte Ephraim, c. 13, p. 601-2; de monte Phasga, c. 14, p. 602: de monte Phogor, c. 15, p. 602-3: de monte Galaad, c. 16, p. 603: de monte Garizim, c. 17, p. 603: de monte Gelboe, c. 18, p. 604: de monte Golgatha, c. 19, p. 604: de Gaas, c. 20, p. 604: de monte Ebron, c. 21, p. 604-5: de montibus Israel, c. 23, p. 605-6: de Carmelo, c. 24, p. 606-7: de Libano, c. 25, p. 607-8: de Moria, c. 26, p. 608: de Nebo, c. 27, p. 609: de Hor, c. 28, p. 609—10: de Oliveto, c. 30, p. 610: de Horeb, c. 35, p. 612: de Segor, c. 36, p. 612-3: de monte Sinai, c. 37, p. 613: de monte Sion, c. 38, p. 614: de Selmone, c. 39, p. 614: de monte Sophin, c. 40, p. 614: de monte Seon, c. 41, p. 614-5: de monte Semeron, c. 42, p. 615: de monte Seir, c. 43, p. 615-6: de monte Thabor, c. 44, p. 616: de Ziph, lib. XV c. 6, p. 626: De Aradia, c. 34, p. 641-2: de Cedar, c. 37, p. 642-3: de Cananaea, c. 63, p. 656-7: de Galilaea, c. 76, p. 663-4: de Judaea, c. 114, p. 684: de Palaestina, c. 118, p. 686-7: de Pentapoli, c. 124, p. 690: de Ramatha, c. 133, p. 694: de Samaria, c. 146, p. 699-700: de Syria, c. 147, p. 700: de Sichima, c. 162, p. 708: de Tripolitana (meist aus Isidor u. Hieronymus) In The Libri Manuscripts, No. 407 wird ein Codex citirt (fol. s. XV pergam.): „Geographia sive Descriptio tam Terrae quam Maris sumpta ex libro de proprietatibus rerum compilato a F. Bartholomaeo (Glanville) Anglico de ordine Fratrum Minorum ... Declaratio Terrae Sanctae et civitatum vicinarum et remotarum et regnorum quasi totius orbis ex libro fratris Brocardi." Ueber d. Autor 208 cf. Chevalier sub voce.

c. 1350. Descriptio quorundam terrae sanctae memorabilium. A. Kopenhagen, Cod. Arnamagn. a. 194 u. b. 736 s. XIII: „Miklagardi templum est dictum Agivisia || inde duo milliaria Hiericuntem inde duo ad Jordanem." B. vollständig in Werlauff, Symbol. ad geograph. medii aevi, Hauniae 1821, 55-9 (cf. die Bemerkungen dazu 60—1) und Antiquités Russes II, 416-20.

209

1356-7. Johannes de Oosterroyck: Tractatus de Terra Sancta wird von Wadding und Sbaralea, SS. ordin. Min. s. voce erwähnt, eine Handschrift in Acta SS. 19 Jan., cap. 14, Note. 210 c. 1358. Joseph ben Elieser: Zofnat Paneach, ein Supercommentar über Eben Esra unter dem neuen Titel: Ohel Joseph in Amsterdam 1721 gedruckt, enthält wichtige Notizen über Palästina. Cf. Zunz, No. 53; Steinschneider, Hebr. Bibl. XVII, 119; XX, 46, in der Zeitschrift: Il Mosé, Corfu 1880, 55 u. Neubauer im Letterbode XI, 72 (St. 15, No. 12).

c. 1360. Bericht über die heil. Stätten zu Jerusalem. A. Gent, 408, 7, suppl. 8°, 237 pp. s. XIV, slavisch (cf. Jules de St. Genois, Catalogue des manuscrits de la bibl. de la ville et de l'université de Gand, 1849-52, 184-7, No. 171). B. von J. Martinov in: Denkmäler d. alten Literatur, St. Petersburg 1882, XIV, 17-28 russisch und in: Les archives de l'Orient latin II B, 389–93 französisch.

c. 1361. Jean Godjealis soll ein Itinerarium Terrae Sanctae hinterlassen haben (Rignon 1861, 83 u. daraus Bonifacius Stephanus 298). Höchst wahrscheinlich steckt hierin ein Versehen; 1561 soll, wie wir unten erfahren werden, Johannes Godescalcus (Iserman) ein solches Buch geschrieben haben.

c. 1363. Johannes Positi soll: Peregrinaggio e descrittione de Gerusalemme geschrieben haben (Rignon 1861, 83); der Verfasser sei Carmeliter gewesen, aber die einschlägigen Quellen geben über ihn keine Nachricht, so dass wohl auch hier ein Irrthum Rignons, der immer ohne Nachweise citirt, anzunehmen ist.

c. 1364.

Francesco Petrarca: Itinerarium Syriacum. A. 1. Florenz, Bibl. Laurent. a. LXXVIII, 2 fol. s. XV || b. LXXXIX sup. cod. 73 (Goddian.), 4o, s. XV (in LXXVIII, 3 fol. s. XV soll sich ein bisher unbekannter Brief Petrarcas an d. Patriarchen von Jerusalem finden) || c. (sectio Strozz.) 91, 4° s. XV | d. Bibl. Nazion. (Magliab.) XXXIX, 72, fol. s. XV. 2. Löwen, St. Martin (cf. Sanderus, II, 214). 3. London, Harleian. 3830, No. 14 s. XIV. 4. Paris, Bibl. nat. fonds lat. a. 11138 s. XV, fol. 104-17 ||

211

212

213

214

b. 14582 s. XV, fol. 311-20 || c. 16232 s. XV, fol. 149–56. 5. Rom, a. Chigi LVII, 262 (2080) s. XIV, fol. 52b-60 a || b. Urbin. 332, car. 187 s. XV || c. Vatican. 3357 s. XIV. 6. Wernigerode, Za 57 s. XV, § 4. B. 1. Opp. omnia, Basileae, H. Peter, 1554 fol., I, 617-26 || ibid. 1581, fol. I, 557-64. 2. Hodoeporicum siue Itinerarium totius fere Orbis lib. VII. Opus Historicum, Ethicum, Physicum, Geographicum a Nic. Revsnero Leorino jam olim collectum: nunc demum Jeremiae Revsneri Fratris cura ac studio editum, Basileae, Perneas Lecythus, 1580, 8o, 599-624. 3. Lumbroso, L'Itinerarium del Petrarca (Atti della reale acad. d. Lincei 1888, IV. Serie, IV, 390-403); aus A5 a b c. C. Padiglione, La biblioteca del Museo Nazionale nella certosa di S. Martino in Napoli, Napoli 1876, 393-6; Koerting, Petrarcas Leben u. Werke 1878, 614; Voigt, Wiederbelebung d. klass. Alterthums I, 158; die genausten Nachrichten siehe in d. Einleitung Lumbrosos zu seiner Aus215 gabe.

c. 1367. Walter Wiburn: De proprietatibus Terrae Sanctae (Wadding, SS. Minor. 149; Sbaralea, SS. Minor. 315; Tanner, Bibl. Brit. Hib. 768; Fabricius, Bibl. medii aevi 1735, III, 345—6; 216 Leyser, Poetae medii aevi 1721, 2045-6; Rignon 1861, 83).

1373. Memoria peregrinationum totius Terrae Sanctae. In civitate Joppen || fuit martyrizatus S. Marcus evangelista 217 et sepultus." (Wien, 140 s. XV, fol. 104—10).

"

1374 u. 1422. Epitome bellorum sacrorum, in qua etiam descriptio Palaestinae (Canisius - Basnage, Antiquae 218 lectiones IV, 426–46).

1376. Iohannes von Bodman: „Die fahrt zu dem heiligen würdigen Grab zu Jerusalem || vollbracht durch Edel und streng Herrn Iohannes von Bodmen und mit im Iunkher Diethalm Schilter im Iahre 1376". A. 1. Carlsruhe, Bibl. St. Georgen 71, fol. s. XIV (vollständig). 2. Giessen, (früher in Ulm) 992, 4°, 48b-53b (mit der Jahreszahl 1381 und unvollständig). Cf. Senkenberg, Corp. jur. Germ. I, XXIX; Anzeiger für Kunde der teutschen Vorzeit 1835, 219 273 ff.; Neues Archiv 1886, XI, 571, No. 1 u. R. 108-9.

1377. Hertel von Lichtenstein: Pilgerbüchlein. A. 1. Rostock, Univers. (Nachlass Bachmanns) deutsch s. XV, 243b-54b (Schirrmacher). 2. Wien, Cgm. 3490, fol. 90r-103r. B. 1. Philippi Liber de terra sancta, in der deutschen Uebersetzung des AugustinerLesemeisters Leupold vom Jahre 1377 von Iosef Haupt in: Oesterr. Zeitschr. für kathol. Theol., Wien, 1871, X, 511-40. 2. besonders

erschienen von demselben Herausgeber unter dem Titel: Philippi Liber de terra sancta oder Hertels v. Lichtenstein Pilgerbüchlein deutsch von Leupolt Augustiner - Lesemeister, Wien 1872, 8o. C. Neumann in: Oesterr. Zeitschr. für kathol. Theol. XI, 1872, 19 weist nach, dass die vorliegende Schrift keine wörtliche Uebersetzung, sondern ungeschickte Verkürzung der oben No. 145 genannten Schrift des Philippus enthält, deren Urheber weder im heiligen Lande, noch Hertel gewesen ist; Leupold hat nur den lateinischen Bericht des aus dem Orient heimgekehrten Hofmeisters (Iohannes v. Lichtenstein) des Herzogs Albrecht von Oesterreich über den Berg Sinai erhalten und übersetzt, die übrigen Stücke aus einer Ablassschrift und einem Philippustexte verkürzend zusammengetragen (27); cf. R. 107.

c. 1380. Via prima quae est diversorum locorum mundi distantia demonstrativa. A. Gent, 13c (136) s. XV; cf. St. Genois, Catalogue 6-7, No. 9. B. 1. Explication du grand voyage des pèlerins de la Terre Sainte partant de Bruxelles en Belgique à Saint Jacques de Compostelle en Espagne, de Saint Jacques à Rome et de Rome à Jérusalem. A Rome, de l'imprimerie de la confrérie des pèlerins, s. anno, 8° (S). 2. vollständig auch in: Lelewel, Géographie du moyen age, III, Epilogue, 285-308 (worin auf Syrien 300-1 bezüglich); nach Lelewels Ansicht (281-4) c. 1380 zu setzen. Eine neue Ausgabe bereitet Herr Prof. Dr. Dahlgren in Stockholm vor.

1384. Lionardo Frescobaldi: Viaggi in Terra Santa. A. 1. Florenz, Bibl. Nat. (Magl.) a. XIII, 70 s. XV u. b. XXI, 121 s. XV || c. Addenda c. 8 s. XVI || Bibl. Riccard. d. 818 Miscellanbd. u. e. 2257 4o. 2. Mailand, Bibl. Ambros. Y. 40 s. XVII. 3. Ruvenna, Bibl. class. Ubic. 138, 4, J2 s. XVI, 4o (Amat. I, 694). 4. Rom, Bibl. Barberini. B. 1. Viaggio in Egitto e Terra Santa con un discorso del' Editore (Guglielmo Manzi) sopra il commercio degli Italiani nel secolo XIV, Roma, Carlo Mordacchini, 1818, XIII, 196 pp, 8° (ed. Crus.) 2. Parma, Pietro Fiaccadori, 1845, 8°. 3. in Gargiolli, Viaggi in Terra Santa, Firenze, G. Barbera, 1862, 8°, 1-149 (ibid. XII-XV über d. Autor). Ein Auszug in Ibn Batouta, Voyages éd. Défrémery et Sanguinetti I, XXXV-XLVI. C. Cf. Chevalier s. v.; Amat. I, 112-5, 694.

1384. Giorgio Gucci: Viaggio al luoghi santi. A. 1. Florenz, Bibl. Laurent. a. XXI, 121 s. XV || b. XLII, 30 s. XV || c. Godd. 180 d. Addenda C. 8 s. XVI || e. Nazion. (Magl.) IV, 102 s. XIV || f. S. Dom. di Fiesole G. 8 u. g. S. Marco I, 4, 9. 2. Mai

220

221

222

land, Ambros. Y. 40 s. XVII. 3. Venedig, S. Marco cod. Ital. VI, 103, 80 s. XVI (Narducci, No. 250) B. Gargiolli, Viaggi in Terra Santa, Firenze, Barbera 1862, 271-438. C. Cf. Amat. I, 117; 223 Narducci III, No. 14 u. 250.

....

1384. Simone Sigoli. A. 1. Florenz, Bibl. Naz. (Magl.) a. II, VI, 117 || b. XIII, 67 s. XIV || c. Bibl. Palat. E. 5, 9, 10 || Bibl. Riccard. d. 1030 s. XV-XVI u. e. 1998 s. XV; cf. Narducci, No. 1497. 2. Paris, Bibl. nation. fonds ital. 897 s. XIV. B. 1. Viaggio al Monte Sinai testo di lingua citato nel Vocabolario ed or per la prima volta publicato con due Lezioni sopra il medesimo, una di Luigi Fiacchi e l'altra di Francesco Poggi ... con note ed illustrazioni di quest' ultimo, Firenze all' insegna di Dante, 1829, LXII, 286 pp., 8o, 1-101; cf. 103-272 (ed. Crus.) 3. Napoli, Tipogr. d. P. dei Turchini, 1831, 8o u. 3. ibid., Bas. Puoti, 1839, 8°. 4. Milano, G. Silvestri, 1841, 8° (in Bibl. d. Op. Ital. CCCCXXVII). 5. Parma, Fiaccadori, 1844, (von Basil. Puoti), 8°. 6. ibid. 1853 (Bonif. Stephanus 311). 7. Napoli, dalla stamperia del Vaglio, 1855. 8. in Carlo Gargiolli, Viaggi, Firenze 1862, 133-268. 9. I viaggi in Terra Santa di Simone Sigoli Fiorentino e Ser Mariano da Siena recati a buona lezione con note filologiche e critiche ad use dei giovanni studiosi per uno da Parma, Parma, Pietro Fiaccadori, 1865, 8°. 10. Viaggio in Terra Santa, Torino 1873, in d. Biblioteca della Gioventa Italiana LVIII. 11. Firenze 1883, 8o. C. Cf. Gamba, Testi di lingua 341 ff; Narducci III, No. 14, 17, 61; die Ausgabe 224 B 1 Vorrede; Grässe, Lehrb. II B, 770; Amat. I, 115—7.

1385. Lorenz Egen: Wie Lorenz Egen von Augsburg... zoch gen Sant Kathareinen. A. München, Cgm. 267, fol. 256-62 s. XIV. B. edirt von Keinz in: Ausland 1865, 917-9; Auszüge 225 bei RM. 468-9 u. R. 109-10.

1385. Peter von Sparnau u. Ulrich von Tennstädt: Reise nach Jerusalem. A. Weimar, Grossherzogl. Bibliothek. B. Aus226 züge bei RM. 468-9 u. R. 109-10.

1389. Iohannes de Hese: Itinerarium. A. 1. Berlin, fol., lat. 245. 2. Gent, 13 b (136), § 3 (Pertz VII, 1012; Walwein de Tervliet, Catalogue des man. de la bibl. publ. de Gand, Gand 1816, 40). 3. Cheltenham, 6650 B § 3 s. XV, 4o. 4. Giessen, 718 s. XV, 4o. 5. München, Clm. 18770 s. XV, fol. (cf. Pez, Thesaur. IA, LXXXVII. 6. Prag, Bibl. Univ. VI, E, 21, 4°. 7. Wien, 4758 s. XV, 4o, fol. 140a-6b. B. Itinerarium Iohannis de Hese presbyteri ad Iherusalem per diuersas mundi partes. Tractatus de decem

« ZurückWeiter »