Multum in hac terra Ferdinandus Mendozius frater

nofter (quem Prorex India ad quendamex Iaponijs Regibus in primis potentem cum armis pretiofis, alijsg, admodum magnificis muneribus mittit) exemplo vite, ac virtutis edificat,incolis natus, nimirum apud quos olim, dum in seculo versaretur, diues in primis, ac beatus eft habitus. Nune eum vidēt omnia, quo meliori pareat Domino, reliquisse: quig, antea conuiuari apparate & opipare folitus fuerat, eum nune leuidensa attrita, ac lacera indutum, oftiatim eleemosynas emendicantem afpiciunt: ing, Hofpitali domo miniftrantem agrotis, qui, vt eos vel inuiseret, quondam adduci nulla ratione potuiffet. Hac intuentes, mirantur videlicet, & incipiunt credere maius aliquid post mortem fuperefsse; atque etiam repeririin hac vita,quiinopiam diuitijs, honoribus ignominias, aufteritatem vita laboremý, delitijs anteponant; qui mundum vna cum omnibus eius vanitatibus crucifigant, vt Chrifto nudo, eidemg, crucifixo deferuiant. Hac illi piEtura, quippe qua spirat viuitque, vehementius multo, quam fubtilibus, quas minime capiunt, Theologorum argumentationibus permouentur.

Nos, Deo volente, Aprilis menfis initio infequentis anni 1555. Malaca laponem versus proficifcemur.nauigium nobis quo Bungum vsque deferamur, Antonius Noronia regij prafidij prafectus attribuit. Bungi Balthasar Gagus commoratur hoc tempore: ex ea vrbe ad omnium illarum nationum conuerfionem aditus patet. Rex ipfe Bungi fane quam dicitur esse ad Christiana facra propen fus, fed optimatum in se conspirationem timet, itaq exSpectat, dum ex ijs aliqui baptizentur. Vos apud Dominum fratres, precibus enitimini, vt gratia fua rorem huius cordi Regis instillet: quo Christinomen palamnon dubi

tet

:

tet profiteri. Profecto enim ad religionë infula tota difsseminandam, ea res momenti plurimum afferet. Nobis, ij qui in Iapone fuerunt, ad cetera multa pericula, infectationes, calumnias Bonziorū, qui facerdotes infulæ funt; magna praterea fame, ac fitim, frigusg, denuntiant. Verumtame eterna Dei bonitas facit, vt famë eam fitimą,

vexationes, inferni cruciatibus æquo animo praferamus, parati, oppofitu corporis, tela qua ab inimicis in ani ma contorquentur, excipere: quæ magis magisg, corporis ipfius afflictionibus, & laboribus roboratur quippe qua, falsa testimonia, famem, siting, & fatigationes, quæ in carne patitur, cum felle, & aceto, clauis, fpinis, & ignominijs Chrifti coferens Redemptoris,gloriari difcit in Cruce:infame faturatur:inebriatur in fiti: in contumelijs & iniurijs triumphat, intelligens anima salutem, animaiatura parandam.itaque in morte vitam, in laboribus requiem, in infamia decus, in Cruce gloriam, in probris bono confcientia teftimonium, in mærore denique latitiam reperit.

Chriftianares Dei benignitate quam feliciter adminiftretur in India, Sociorü quig, Goa, quig, ceteris in prafidijs Maluci verfantur, litteris cognofcetis. Ex Infulis Mauri, & Amboini accepimus litteras : earū fummam ad vosmitto, & fimul formam Sinenfiumrerum deferiptā: quo intelligatis, quam miser andares fit, ingenijs natura tambonis, ea quæ fupra naturam funt, inedificatano effe: nec sanctißimam Chrifti fidem plantis insitā ijs,in quibus, vt videtur, adeo crefceret. Granum frumenti ipso in aditu Sinarum mortuum eft, & cecidit, fratres, nofter nem pe Xaverius:nimirum, fi ad metendum accefferimus, fpicas ex eo vberes, volente Domino, colligemus. Malaca. Pridie Non. Decemb. 1554.

ARIAS BLANDONIVS Societati IESV gratiam & amorem Domini,&c.

D

Erebus ijs, quæ per homines noftræ Societatis in hac terra geruntur a Domino, binas deinceps ad vos litteras dedimus. quarum alter as longiores, nauis, cui Aegidius Ferdinandus Caruallius praerat, tempeftate reiecta, ad nosretulit:alteras autem breuiores anno superiore confcriptas, quia fieri item potest, vt non acceperitis; nunc Melchior Nunnes, pracipua quadam ad gloriam Dei mihi mandauit vt fcriberem ad vos: nam cetera cognofcetise Sociorum litteris, qui in hifce regionibus peregrinantur.

Ac de Melchiore Morale primum: iscum a Ceilane infula, vbirei Christiana aliquandiu pro virili parte operam nauauerat,ager huc feferecepiffet; paucis diebus, fratrum quos tantopere diligebat in Domino, cinctus corona, Iefu nomen semper habens in ore, latißimo animo exceßit e vita. Inde poft duos circiter menses Balthasar, & Alexius Dia nauibus huc e Lufitania delati, ingenti nos gaudio perfuderunt. Sub idem tempus etiam Melchior aduenit Bazaino, cuius afpectu valderecreati fumus in Domino, Stating, confueta Gasparis munia obire inftitit: ea erat, Dominicis, festisg, diebus mane: Martis & Luna, vefpere concionari in adibus confraternitatum, quas vocant IESV,& vndecim millium Virginum: diebus Mercurij in adibus mifericordiæ, nec non diebus Veneris vefpere de Pænitëtia difputare, pofthac ad Socios aliquot inuifendos profectus est varijs locis commorantes: Fran

Francifcum Peremin oppido Cocino, leucas ab hac vrbe centum: Nicolaum Colani leucas 100 & 20. vbi cum effet, exnautis, qui e Peguenfi ora veniebant, de obitu Francisci Xauerij, deg ÿs, quæ deinceps sunt confequuta, cognouit.de quibus omnibus est, fratres mihi carißimi, cur Domino gratias agamus, & in sancta voluntate ipfius acquiefcamus. Nunc ea quæ funt mihi bac ipfa de re comperta, narrabo. Xauerius Goam cumex lapone venisset, ad Sinas proficifci constituit. nactusitag, opportunitate legati, qui ad Sinarum Regem a Prorege India mittebatur, cui commendatus ab eodem Prorege diligenter fuerat; nauem vna cum eo confcendit. Malacam vt ventum est, que leucas diftat Goa 700, profectionis obstacula capit offendere. nam legato, quinauis erat magister idem, ac dominus, cui vni secundum Deum Xauerius maxime confidebat, quòd per occafionem legationis eius, interiora prouinciæ (quod vnum cupiebat) penetrare fefe facile putabatpoffe; Malacarepente subsistereneceffe fuit.Xauerius, tametfi praternautas deftitutus ab omnibus, vno tantum amore lefu Christi ductus, cuius caussa multa perpetiincommoda vehemeter optabat; nullo prorfusitineris vel comite, vel ministro, nihilo minus eade naui profectus, infulam portui Sinarum, qui dicitur Cantonius, proximam tenuit. Vbi dum mora necessario ducit (aditus enim in id regnumnon est aduenis, quibus, & fi quis cose prouincialibusintroduxerit, graues pæna sunt legibus coftitute) interea cü barbaromercatore, vt sein Catonem vrbem intromittat magna piperis vi, quodibi valde aftimatur care, pacifcitur: mercator eius rei caussa paulo post ferediturum effe promittit. Verum Domino, qui videlicet aliud conftituerat, eo ipfo tempore placitu eft, vt Xauerius in febrim, qua paucis diebus est confectus, incideret.

deret. Forte negotiabantur per eos dies ibidem aliquot e Lufitania mercatores : quorum nonnulli Xaverium ob ipfius vite integritatem atg doctrinam magnopere diligebant. iy mortuum, vestimetis ita vt erat, indutum, terra calcig viue mandarunt eo cöfilio, vt cum primum cadauer confumptum foret, offa effoderent, in Indiamý deueherent. Itaque fimul ac maturum ijs vifum est, rem aggreßi, & corpus plane integrum, & ipsa vestimenta, rulla prorfus ex parte labefacta reperiunt. Obstupefacti rei miraculo; dere tota inter sese deliberat. incerti quid agerent, quòd & profectionis iam aderat dies : & corpus in barbara terra,támque remota deferere, indigna res videbatur; decernunt, fi male non oleat, vna fecum auehere: fin minus, relinquere. vnus tamen ex ijs, qui Xauerij confuetudine plurimum adiutus, eum pracipuo quodam amore profequebatur; omnino auferre statuerat: deinde fepulcrum vniuerficonueniunt, corpus inSpiciunt, nec folum omnistabis expers inueniunt, verum etiam fuauiter admodum fragrans. Tum vero in eadem viua calcis arcareconditum corpus in nauim imponitur. nec dubitant,quin calcis acrimonia ac vipaulatim carne confumpta, nuda, quod ante putauerant,offaremaneant. Malacam delatum, prodeuntibus obuiam cum folenni pompa oppidanis, apud quos magna X auerij nomen erat in gratia, excipitur: ibig rurfus humatum tam diu manfit, quoad vnus e Sociÿs quem Melchior ad ipfum X auerium inueftigandum, & Socios inuisendos, qui funt in Iapone dimiferat, fuperuenit. is humo extractum, perinde integrum, atg erat ab initio offendit, & in alia repofitu arca, quam Didacus Pereria (legatinomen est eius, qui cum profectum Goa X auerium fupra docuimus) faciendam, & Damasceno serico subsuendam, extrorfus autem

N