90

Quid faciam infelix, et luctu victus? Amores

Nec licet inceptos ponere, neve sequi.
O utinam spectare semel mihi detur amatos

Vultus, et coràm tristia verba loqui !
Forsitan et duro non est adamante creata,

Forte nec ad nostras surdeat illa reces!
Crede mihi, nullus sic infeliciter arsit;

Ponar in exemplo primus et unus ego.
Parce, precor, teneri cum sis Deus ales amoris ;

Pugnent officio nec tua facta tuo.
Jam tuus O certe est mihi formidabilis arcus,

Nate deâ, jaculis nec minus igne potens:
Et tua fumabunt nostris altaria donis,

Solus et in superis tu mihi summus eris.
Deme meos tandem, verùm nec deme, furores;

Nescio cur, miser est suaviter omnis amans:
Tu modo da facilis, posthæc mea siqua futura est,

Cuspis amaturos figat ut una duos.

Hæc ego mente olim lævâ, studioque supino,

Nequitiæ posui vana trophæa meæ.
Scilicet abreptum sic me malus impulit error,

Indocilisque ætas prava magistra fuit.
Donec Socraticos umbrosa Academia rivos

Præbuit, admissum dedocuitque jugum. Protinùs, extinctis ex illo tempore flammis,

Cincta rigent multo pectora nostra gelu; Unde suis frigus metuit puer ipse sagittis,

Et Diomedeam vim timet ipsa Venus.

EPIGRAMMATUM LIBER.

I.

IN PRODITIONEM BOMBARDICAM.

Cum simul in regem nuper satrapasque Britannos

Ausus es infandum, perfide Fauxe, nefas, Fallor? an et mitis voluisti ex parte videri,

Et pensare malâ cum pietate scelus? Scilicet hos alti missurus ad atria cæli,

Sulphureo curru flammivolisque rotis; Qualiter ille, feris caput inviolabile Parcis,

Liquit lördanios turbine raptus agros.

II.

IN EANDEM.
SICCINE tentâsti coelo donâsse läcobum,

Quæ septemgemino Bellua monte lates ?
Ni meliora tuum poterit dare munera numen,

Parce, precor, donis insidiosa tuis.
Ille quidem sine te consortia serus adivit

Astra, nec inferni pulveris usus ope.
Sic potiùs foedos in coelum pelle cucullos,

Et quot habet brutos Roma profana Deos; Namque hac aut aliâ nisi quemque adjuveris arte,

Crede mihi, coeli vix bene scandet iter.

III.

IN EANDEM.

PURGATOREM animæ derisit läcobus ignem,

Et sine quo superùm non adeunda domus. Frenduit hoc trinâ monstrum Latiale coronâ,

Movit et horrificum cornua dena minax.

Et “Nec inultus," ait, “temnes mea sacra, Britanne;

Supplicium spretâ religione dabis;
Et si stelligeras unquam penetraveris arces,

Non nisi per flammas triste patebit iter."
O quàm funesto cecinisti proxima vero,

Verbaque ponderibus vix caritura suis ! Nam prope Tartareo sublime rotatus ab igni

Ibat ad æthereas, umbra perusta, plagas.

LO

IV.

IN EANDEM.

QUEM modd Roma suis devoverat impia diris,

Et Styge damnârat, Tænarioque sinu,
Hunc, vice mutatâ, jam tollere gestit ad astra,

Et cupit ad superos evehere usque Deos.

V.

IN INVENTOREM BOMBARDÆ.
IAPETIONIDEM laudavit cæca vetustas,

Qui tulit ætheream solis ab axe facem ;
At mihi major erit, qui lurida creditur arma,

Et trifidum fulmen surripuisse Jovi.

VI.

AD LEONORAM ROMÆ CANENTEM.

ANGELUS unicuique suus (sic credite, gentes)

Obtigit æthereis ales ab ordinibus.
Quid mirum, Leonora, tibi si gloria major ?

Nam tua præsentem vox sonat ipsa Deum.
Aut Deus, aut vacui certè mens tertia cæli,

Per tu2 secretò guttura serpit agens;
Serpit agens, facilisque docet mortalia corda

Sensim immortali assuescere posse sono.
Quòd, si cuncta quidem Deus est, per cunctaque fusus,

In te unâ loquitur, cætera mutus habet.

IO VII.

AD EANDEM.
ALTERA Torquatum cepit Leonora poetam,

Cujus ab insano cessit amore furens.
Ah miser ille tuo quanto feliciùs ævo

Perditus, et propter te, Leonora, foret! Et te Pieriâ sensisset voce canentem

Aurea maternæ fila movere lyræ !
Quamvis Dircæo torsisset lumina Pentheo

Sævior, aut totus desipuisset iners,
Tu tamen errantes cæcâ vertigine sensus

Voce eadem poteras composuisse tuâ ;
Et poteras, ægro spirans sub corde quietem,

Flexanimo cantu restituisse sibi.

VIII.

AD EANDEM.
CREDULA quid liquidam Sirena, Neapoli, jactas,

Claraque Parthenopes fana Achelöiados,
Littoreamque tuâ defunctam Naia da ripâ

Corpore Chalcidico sacra dedisse rogo?
Illa quidem vivitque, et amonâ Tibridis unda

Mutavit rauci murmura Pausilipi.
Illic Romulidum studiis ornata secundis,

Atque homines cantu detinet atque Deos.

IX.

IN SALMASII HUNDREDAM.
Quis expedivit Salmasio suam Hundredam,
Picamque docuit verba nostra conari?
Magister artis venter, et Jacobæi
Centum, exulantis viscera marsupii regis.
Quòd, si dolosi spes refulserit nummi,
Ipse, Antichristi qui modò primatum Papæ
Minatus uno est dissipare sufflatu,
Cantabit ultro Cardinalitium melos,

X.

IN SALMASIUM.

GAUDETE scombri, et quicquid est piscium salo,
Qui frigidà hyeme incolitis algentes freta !
Vestrum misertus ille Salmasius Eques
Bonus amicire nuditatem cogitat;
Chartæque largus apparat papyrinos
Vobis cucullos, præferentes Claudii
Insignia, nomenque et decus, Salmasii ;
Gestetis ut per omno cetarium forum
Equitis clientes, scriniis mungentium
Cubito virorum, et capsulis, gratissimos.

XI.

Galli ex concubitu gravidam te, Pontia, Mo
Quis bene moratam morigeramque neget?

XII.

APOLOGUS DE RUSTICO ET HERO.

RUSTICUS ex malo sapidissima poma quotannis

Legit, et urbano lecta dedit Domino: Hic, incredibili fructûs dulcedine captus,

Malum ipsam in proprias transtulit areolas.
Hactenus illa ferax, sed longo debilis ævo,

Mota solo assueto, protinùs aret iners.
Quod tandem ut patuit Domino, spe lusus inani,

Damnavit celeres in sua damna manus;
Atque ait, “Heu quanto satius fuit illa Coloni

(Parva licet) grato dona tulisse animo! Possem ego avaritiam frænare, gulamque voracem:

Nunc periere mihi et foetus et ipse parens.

IO