pag. 101.

liciores illorum filii defponfa non fingulis quibufvis capitibus, fed univerfim Ifraelitica genti bæreditate adeunda fidem vaticiniorum liberarunt: fplen didique demonftrarunt baud excidife ac ad extre- Edit. Rom Sius menfuris equifque ponderibus Divine mum caffa eventu remanfiffe que Deus prædixerat. femper difpenfantur operationes . Tempus igitur nunc eft jubente Deo, ut non umbraculis foliorum aut ramorum attegiis protecti, pompam curulibus tabernalis feftam traducamus; id erat veteris jam antiquati moris: fed ornati Dei gratia celebremus Letitiam quam ipfe fecit. Atque adeo jam nune præmittatur in Urbem aliquis Principum metator domorum avitarum in quas fumus migraturi. Et fquidem illas ipfas quas Patres incoluerunt hereditario cuique jure debitas idoneas reperit, bene fe pro tempore decet enim nos tam fingulari Dek habebit : fin vero, quafcumque aptas inveniet,paBret beneficio afe&tos legitimas ei in ipfa illa quam liberaliffime conceffit Ecclefiæ & Imperii Metropoli gratias agere, ac cum eo, ut divina Lex jubet, in

C

κάποντος το Θεό, ο σκιαδείοις ἐκ φύλλων ἐν A erto mortui ; fed eorum ofibus peregre relidis, fe-
& Aerto
λαμπίναις. ταῦτα δὲ ἦσαν τὸ πάλαι. ἀλλὰ σκε
πομένοις χάριτι τα Θες. καὶ δὴ ἐξ αὐτῆς ἅμα
πιμπέτω τις εξδ ἀρχόντων, καὶ λαμβανέτω τὰς
οἴκες, οἱ πανοικὶ κατοικήσει, εἰ μὲν συμβαίνοι
τὰς πατρίως εἶναι καὶ τὰς γένες περιόντας ἔτι, ο
ἂν χήσοι. εἰ δ ̓ ὅω, αλλά τις ἐκλεγέθω τὰς
αρμοδίας· ἐχω τὸ Θεὸ διδόντος των χάριν, και
νόμος εκείνες ποιεῖν, C προσφιλοτιμείθαι τὸ μέσ
ρος ἑκάσῳ· ὁ δὲ τὸ ἡμῖν μόνοις, ἀλλὰ καὶ ὑμῖν
δίκαιον ἡγεῖται τὸ θεῖον χαρίζεθαι καὶ ὥσπερ
τὸ ἀπερρίφθαι κοινὸν τὸ τῆς ὀργῆς ἅμα πίνεσι
κόνδυ, ὅτω καὶ τὸ ἐπαρακαλεῖται καθολικὸν,
ευεργεσίαν λαμβάνωσιν, ἕψονται δ ̓ ἐφεξῆς άλ-
λοι, καὶ ἔπω πάλιν τὸ κενωθὲν ἀναπληρωθήσε-
ται, πόλιν ἀντὶ πολιχνίων αἱρωμένων, ἢ ὄνο
μα ἔχασαν την ανωνύμων καὶ τελῶν. Ἡ μίω
δὲ καὶ καταφρονητέον τῇ τῇδε. ἀσφάλεια τὸ τὰ ἐπ
τὸς μεγίςη, εἰ τὰ κύκλῳ φούγοι * σάλον. ταῦτα
* * σάλον φόξανται, πολυωρώντων της οικητό
ρων ἅμα τοῖς πεμπομένοις ἄρχεσιν. ἀλλὰ τὰ μὲν
και καιρὸν καὶ λεχθήσονται, καὶ πραχθήσονται Θε
σαν αιρομένες δὲ ἔλεος, τοῦ δ ̓ ἄγε κακείνας δι
ὧν επιμετρήθη ἡμῖν ἡ χάρις ( καὶ τὸ δίκαιον
γράφοντες τὰ εἰκότα δείξωωμ, χάριν σφίσιν εἰς
δότες και Θεόν. τα τοι καὶ ἐκ τὰ παραχρῆμα και
λέψει γραφῆναι τα χαριτήρια. εκλέγεται δὲ ν
οἷς ἂν πεμφθεῖσι ἢ κληροδότησιν ἐπιτρέψει την
μεγισάνων· τοῖς γὰρ πολλοῖς γε καὶ ἀνεβάλλετο
τὸ διδόναι, καὶ πρόφασις ἐκείνῳ, τὸ ἔχει πάθης
ἑλόντος, μηδένα εἶναι τὸ δικαίων ἂν τῶν ἰδίων
εἶπε παρεῖον ἐπὶ τῆς πόλεως ἀνθελόμιμος. περ
ριῆσαι γὰρ ἔτι ἐκ ὀλίγα καὶ τῶν τυχόντων, ἐν
ὀκτώ μόνοις πρὸς τοῖς πεντήκοντα ἔτεσι, κατέχου
μένης τῆς πόλεως τοῖς ἐχθροῖς. ἐν οἷς καὶ πάντα
ἂν περιῆσαν, εἶχε εἰρήνῳ εἶχον πρὸς ἐκείνες οι
βασιλεῖς. εἰ γὰρ μὴ τῶν ἐπιτηδείων ἐκ τῶν συγ
χνῶν μαχῶν ἐν σπάνει ἐγένοντο, εκ ἂν καὶ τῶν
θαυμαςῶν ναῶν ἵπτοντο' πλὴν τὰ ξένα κατέχον
τις, καὶ αἱὲν ἐν δειλίᾳ ὄντες τῇ ἐξωθῆναι τῶν μὴ
σφίσι προσηκόντων, απονδον ἄλλος ἀλλό τι εἰς
χεῖρας τὸ ἀλλότριον ἔχων, ὑποσᾷν τε καὶ ὑπο
κλέπτειν, ὡς ἐπὶ πολὺ μὴ ἕξων. Ο μὲν Βασι
λας ταῦτ ̓ εἰπώντε καὶ πράξας, διὰ ταχέων ἀπέ
σελλε πρὸς » Καίσαρα, οὔθ ̓ ἅπαξ ἕνα
τὰς πάντας ἅμα. ἀλλὰ συχνούς καθημέραν ἄλ
λες ἐπ ̓ ἄλλοις. ἅμα μὲν πλειςάκις πρὸς ἐκείνα
ζητῶν μανθάνειν περὶ ἑκάςων. ἅμα δ ̓ ἐπιτάτ
των & καθιςάναι τοκεῖ, ὡς μετ' οὐ πολὺ κἀκεῖ
νος σκὺ τοῖς ἀμφ' αυτὸν ἐπιδημήσων. Αυτρεπί
ζεσαι γὰρ καὶ τὰ τῶν παλατίων προσέταττον.
οἱ δέ γε μεγισάνες καὶ αυτοὶ καθ ̓ ἕνα τ οί
κεῖον ἀπέτελλον, ὡς αἰτήσοντάς τε καὶ ληψομένες Ε in qua plura etiam atque adeo cuncta fervanda
τὰς οἰκίας. μὴ δὲ γὰρ καὶ αὖθις εἶναι βρα-
δανειο Βασιλέως κινηθέντος. ἐκεῖνοι μὲν ὅτα
ἐπιςάντες καθώς ἕκαστος εἶχε, τοῖς προςεταγ
μένοις προσείχον. ὁ Καῖσάρ τε διένεμε τοὺς
οἴκως τοῖς τε προσώποις καὶ ταῖς ἀξίαις προση
κόντως · ἅμα δὲ καὶ διὰ απεδῆς συνεχούς εἶ
χε, μηδ' ἀναπνεῖν ἑώμιμος ταῖς φροντίσιν,

fua quemque pofliminio reducere. Non enim Nobis folis, fed Vobis etiam & veftrum viritim fingulis gratificari boc miro eventu Deum voluiffe putandum eft. Quin ficut communiter ad omnes imperantes juxta fubditofque pertinuit. expulfionis e patria calamitas; atque in calice ira Dei per omnes circumlato partem quifque fuam amara potionis haufit: ita convenit ut converfæ in melius fortis, & exuberantis inde lætitiæ fenfi omnes perfundantur. Poft primos qui illuc remigraverint, fequentur eodem juo deinde ordine reliqui, & fic iterum exhaufa replebuntur, unoquoque ut degere, & regiæ inclytaque fplendorem Civitatis par eft preoptaturo in Urbe quam in municipiis obfcurorum & fine nomine oppidulorum anguftiis fordibus præferre. Non tamen hæc ubi nunc fumus Spernenda, aut penitus relinquenda funt. Nam με media tuta funt circumjefta funt tuenda : nec potef fecuritas intus effe fi exteriora in tumultu fint. Providebitur autem ut hæc in pace contineantur tum colonorum hic relictorum & fua curantium fida cuftodia, tum adjuvante atque invigilante providentia Magiftratuum ex Urbe mittendorum. Sed bac fuo tempore edicentur agenturque, Deo pro fua mifericordia nobis adfuturo: Nunc, age, illis 'quibus ad tantum nobis largiendum bonum, divina beneficentia miniftris ufa eft, grates rependamus quas par & æquum eft iis referri, quibus fecundum Deum debetur a Nobis plurimum.Sub hoc confeftim præcepit confcribi authentico diplomate decreta victoribus præmia: elegit etiam e Proceribus quos ad Urbem miffos ibi præeffe juberet distributioni domuum & terrarum, & f qua refidua e bonis cæteris erant, Optimatum cuique faciendæ rerum ad ipfos ex paterna avitave fucceffione hæreditario jure pertinentium. Optimatibus autem nunc quidem folis in eo genere providit: Plebi pariter confulere diftulit in animo habens id prorfus omittere: nullo fé ad id adftringi juftitiæ officio exiftimans : quod Urbem vi & armis receptam ex Hofte, jure Belli fpectare in folidum ad Principem, & in prædam ac fructum victoriæ cedere æquum effepag. 101. duceret; quo nomine quæstum haud modicum fecit. fupererant enim adhuc e bonis privatorum, & Hominum e vulgo a dominis antiquis agnofcibilia non pauca, ut in civitate octo & quinquaginta folum annis ab Hoftibus detenta.

οὔτα

D

& in primo ftatu fuiffe relinquenda verifimile eft, fi Principes qui poft Urbem a Latinis captam Romanæ rei præfuerunt, pace cum ipfis facta, quietos illos ac fecuros reliquiffent. Nam nifi ex crebris bellis penuria urgeret, continuiffent utique a templis fanctiffimis rapaces manus. Verum exteri raptores magnæ nec fpe fecura poffeffæ incubantes prædæ utique affidue circumfonantibus minis infultibufque repetentium

certior fieret de fingulis quæ ibi erant

aut fiebant : fimul ita mandatorum frequen

.

Α ἡμέρας μὲν, καθιτᾶν τὸ πλῆθος Ρωμαίοις
μὲν πισδύων, Ιταλὲς δ ̓ ὑποπτεύων. [τὸ ἐνσι
σωρευμένον πλῆθος, ξύγκλυδες ἄλλως καὶ ἀπό-
λεμοι ἄνδρες ταῖς χειρὸς ἐργασίαις προσέχοντες.
ὅμως ἢ καὶ ἢ τέτων ὁρμί ὡς ἐπιθησομένων. τὸ
~ τα γένες ἀλλόξιον τότ ̓ ἐξ ὑπογύς γυμ-
νωθῆναι τὸ ὄντων κι πυρὸς τὸ νεωτερίσειν -
τοίμως ἂν ἔχειν ὡς ὁ πολλῶν τῶν ἀντιςησο-
μένων ὄντων ἅμα ἢ καὶ μὴ ἀτρεμέντων ἔτι
ἔπειθε δεδιέναι . Ταῦτ ̓ ἐν νῷ βαλλόμιμος, η-
μέρας μὲν
μέρας μεν δια μελέτης είχε καταςέλλειν τὸ
πλῆθος, φόβον ἐμποιῶν· νυκτὸς δὲ κατάττων
τις διατρέχοντας, καὶ νυκτεπάρχει τρόπον ἀγη-
ἂν εκάςω προσορανῶν, μὴ κακὸς ἔξω πλα-
νῶτο . πανταχε ὃ ἐκέκλαςο καὶ τὸ τεῖχος,
ᾗ δὴ τοιαῦτα πράττειν μὦ βελομένῳ ἀλλὰ καὶ
θημέραν επισωρευόμβροι πλείες ἔξωθεν, ξω
διέφερον μὲν τὰς φροντίδας ἐκείνῳ, ἐν ἀφοβίᾳ
τὸς ἡμετέρας καθίςων.

Β

Τ

tia efficacius urgendum Cæfarem ratus ad præ-
paranda in Urbe quod maxime volebat
cuncta proximæ fuæ ifthuc migrationi cum
familia & Comicatu Imperatorio . quamo-
brem peculiariter præfcripferat purgari ador-
narique Palatia in quibus veteres Imperator
res habitaffent. Optimates pariter pro fe
quifque familiarem aliquem mittebant pro-
pria ibi cujufque curaturos, petendo fcilicet
recipiendoque avitas ipforum ædes, & ad
proximam habitationem inftruendo. Provi-
dentes haud fibi fas fore cunctari differreque
reditum in Urbem quando Imperator, quod mox facturum cernebant, co iter intendiffet. Porro qui
publice aut privatim adornandis illic cunctis præfecti erant, ftrenue atque attente negotium cu-
rabant : & Cæfar dividebat domos perfonis & dignitatibus prout cuique conveniebat : in quo_ur
gendo uti & cæteris fimul ejus loci ac temporis curis, ita occupabatur ut refpirandi vix fpa-
tium haberet. Per dies quidem intentus continendæ multitudini urbane ; quæ cum e Romanis
Italifque conftaret illis fidebat, hos ut fufpe&tos obfervabat . Erat autem magna vis con-
fertæ plebis collectitii generis, vulgus plerumque imbelle, parando manu victui variis artificiis
attendens . Tamen & ab his cavebat utpote qui fi efferati vim pararent ( quo ut traheren-
tur Exteri de ftatu incerti ne mox fpoliarentur metuentes, pronum erat) vel ipfo numero
formidabiles erant ; cum armati non fat multi ad manum effent qui eis opponerentur : quare
utcumque acquiefcere præfenti forti videbantur non tamen de iis fecurus Cæfar erat. Sed e-
ventus incertos reputans, per diem quidem (ut dicere cœpi) fedulam dabat operam compe-
fcendis turbis & coitioni difturbandæ plurimorum ; quod affequebatur plateas obiens cum ido-
neo armatorum comitatu; ac circumferenda per Urbem terrifica fui fpecie
cutiens : per noctem rurfus vigilum cohortes curfare per vicos omnes, fora & angiportus obire
cunctos jubens fcrutarique diligenter num quis ufpiam domo egreffus aut in Urbem per
hiatus murorum qui multi undique patebant & facilem dabant aditum ingreffus vagare-
tur. Cæterum quotidie fugientes conferti quo quifque poffet ex illa quam dixi collectitia
multitudine plurimi parte folicitudinis Cæfarem levabant
fecuriorefque reddebant no-

ftros.

metum utilem in

Ut Imperator comitantibus Principibus ingreffus in Urbem fit.
T Imperator fatis jam omnibus compofi-

tis, univerfum quem fecum habebat Pro

cerum ac familiarium comitatum ducens, Au-
guftam quoque fuam conjugem, & regiæ ftirpis
tenerum furculum ex ea fufceptum Androni-
cum, cui tali tribuendo nomine honorare ftu-
duerat patris fui Andronici dudum mortui me-
moriam, per quam etiam, quadam oftentatio-
ne filialis pietatis, vulgo jurare confueverat
cum quid affirmaret, Magnum Domefticum
paffim in ore habens ; & Auguftæ Matrem
quam Magnam Dominam plerique honoris
caufa nominabant: denique cum majoribus
natu cunctis & univerfo Senatu in Urbem iter

arripuit : ac trajecto Hellefponto, proceffit
inde verfus Byzantium; quo perveniens, & ad
auream delatus portam ibi per aliquot dies fub-

ftitit, fedulo providens, & mandatis opportunis
curans, ut in ea qua parabat in regiam Civita-D
tem invehi triumphali pompa, nihil ad Religio-
nis fanctitatem, nihil ad fplendorem magnificen-

tiæ poffet defiderari. Inter cætera juffit afferri ex
Monafterio Pandocratoris facramImaginem In-
temeratæ Dei Matris, quam ajunt opus effe Di-
vi Lucæ, ejus penicillo ac manu e vivente co-
ramq;fpectata Deipara expreffum;miffum deinde
ad Pulcheriam Augustam ab hujus Fratria Do-

αυτὸν

di Barius ouvrak dus ooo flus Autoἔχων μεθ' ἑαυτὸ καὶ τίω Αὐγέ σαν, ἔτι δὲ καὶ τὸ νεογιλὸν θάλλος τὸν ἐξ ἐκεί Ανδρόνικον. τὸ δὴ καὶ τῇ προσηγορίᾳ τὸν πατέρα σκέτ ̓ ὄντα ἐτίμα, οὗ τω μνήμίω ώς φιλος. πάτωρ, πάτωρ, καὶ ἐνόρκιον ἐφ' ἑκάσῳ ἐτίθει. τὸν μέγαν ἐπὶ γλώττης φέρων Δομέςικον, καὶ τε Αυγέσης μητέρα, εν μεγάλω Κυρίω, και τιμω ὠνόμαζον οἱ πολλοί, συνάμα τῇ γερασίᾳ πάσῃ τῇ Συγκλή τῳ, τὰ ἐπὶ τῆς πόλεως ὧδεψε, καὶ δὴ περαιω σάμβυος τὸν Ελλήσποντον, ἐκεῖθεν ἐχώρει πρὸς τὸ Βυζάντιον, ἐλθὼν δὲ καὶ τω χρυσέων πύλίω κατειληφῶς, ἐκεῖ καθήμενος ἐφ' ἡμέραις τωεἰς πόλιν εἴσοδον ὅπως θεοφιλῶς ἅμα καὶ μεγαλοπρε πῶς γίνοιτο, ἀνεσκόπει τε καὶ σωέταττε . κὶ δὴ πέμψας ἄγει ἐκ δ μονῆς τὸ Παντοκράτορος ἢ σε βασμίαν εἰκόνα τῆς ἁγνῆς Θεομήτορος, τὸ λόγος, ἔργον μὲν εἶναι τὰ θείο Λυκᾶ, ἐκεῖσε πε παρέσης κακείνης, καὶ θεωμένης, δῶρον δὲ μετὰ ταῦτα γε νέπαι Πολχερίᾳ τῇ βασιλίδι παρὰ νύμ

φης

της

της Σποςαλέν, ὑπὸ δὴ ταύτη

τα

.

mina Eudocia Athenienfi, ex Palæstina; do-
num plane mittente & accipiente dignum
Hac Duce præeunte ingrediendo Civitatem
quam ejus beneficio fibi apertam traditamqué
crederet, putabat fe teftaturum fatis, cui tan-
ti fucceffus gratiam deberet; & fic quantum
poffet officium grati animi Patronæ tam libe-
rali repenfurum. Juffit præterea unum e Præ
fulibus qui aderant Georgium Cyzicenum fto
la induta folemnem precationem præire, ac
conveniente præfenti gaudio gratiarum actio-
ne rite defungi. Tum denique, poftquam diu
claufa permanferat, fubito aperta en Porta

aurea & Antiftes orationem inchoavit
Quando Imperator & univerfus ejus comita-
tus gravi & tardo inceffu mente vero in
Deum penitus intenta, demirifima profeffio-
ne fummæ gratiæ a fe pro tam infperata feli-
citate Numini debitæ, Civitatem ingreffus eft
pedibus ambulans, omni Regiæ majefatis fae
itu, velut tali ceremoniæ non congruente

prorfus deponito. Erat tunc hora meridiana

φης αυτῆς Εὐδοκίας τῆς ἐξ Αθιωῶν καὶ δεασοί- Α
δῶρον αξιόχρεων ὄντως ἐκ Παλαισί
ὁδηγῷ γε
δί ἷς ἐπεπιςεύκει καὶ ἀπολήψεθαι, είσε
λαύνων τω πόλιν , ἀποχρώντως ἡγειτό οι
έχειν
τω εἰς ἐκείνω ἀπονέμειν χάριν . ἔ-
καττε δὲ καὶ τῇ ἐκεῖσε Αρχιερέων ἕνα τὸν τῆς
Κυζίκο Γεώργιον, * ςολίώ επειδιώτα
τῆς εὐχῆς ἄγειν, καὶ τὰ ὑπὲρ της αναττιμέ
νων ευχαρισίων αποπληρῶν . Ηνοικτο τοίνω
χρυσία πύλη κονία, και Αρχιεροίς * ούχης
ἐξήχα. ὁ μέντοι γε βασιλεὺς καὶ πᾶν τὸ
περὶ αυτόν χολαίῳ ποδὶ ἡ ἀνατεταμένη δια-
νεία μεθ ̓ ὅτι πλείσης τῆς πρὸς Θεὸν ἀνθομο Β
λογήσεως τῆς πόλεως εισέρχεται, πεζή βα
δίζων . κὶ τὸ τῆς βασιλείας σοβαρὸν ὡς μή
τοιαύτη τελετή πρέπον συνόλως ἀποτιθέμενος
ἱ δὲ τότε καὶ τὸ τῆς ἡμέρας μεσημβρινόν το
μετρία πλέων ἐκκαῖον τὸ ἡλίς κατὰ κορυ
φίω ἱςαμένω, ε ἡ τὸ συνειλεγμένων προθεια
μία, πρὸς τὸ πνιγος διεφιλονείκει. ὡς εἴτε
και συμβαίη καταληψομένων συνάμα της βασι-
λει τὸ μέγα παλάτιον. Τὸ τὸ τω Βλαχερ
νῶν ἐκ δ' αρεπῶς αὖ ἔχειν πρὸς τὰ τῆς βα
σιλέων κατοίκησιν . Εγεμε ὺ καπνὸ καὶ λιγ-
ο
νύος Ιταλικῆς ΑΡ οι τα Βαλδουν να δαιταλά
και ἐκ πολλῆς τῆς ἰδιωτείας εκείνε
>
τῇ ἀνακτόρων τίχοις προσέπαττον, ὡς ἔργον
εἶναι τὰ ἐκείνων κάθαρσιν. ἅμα δ ̓ ὅτι καὶ
εἰς ἀσφάλειαν ἱκανῶς εἶχε βασιλεῦσι πρώτως
ἐπιβᾶσι πόλεως, της πραγμάτων τεταραγμέ
νως εχέσης Τὸ μὲν δω ἡσυχίᾳ χαῖρον το
δήμο, ἄρτι πρώτως βασιλέα Ρωμαίων ἐν τοῖς
Ανακτόροις θεώμιμον, μεταβαλὸν ἢ ἔκπληξιν εἰς
χαρὰν, ἐν ἐλπίσιν ἦν τὰ λοιπὰ δπραγεῖν ὑπὸ τό
την βασιλεόμβρον. δοκᾶσι δέ μοι πυρὸς ἐκείνῳ τ
ὄψιν καὶ οἱ καὶ ἢ πόλιν Ιταλοὶ μεταβαλέθαι ἂν καὶ
ἀγαπᾶν ὅτω πραχθέντων. μὴ δὲ τὸ ἀδοξεῖν τοις
το δελεύοντας. εἰμήγε ἡ και γένος κόρυζα, εἰς
ὀλιγωρίας ἐτύφου, καὶ ἄλλως ἐξ ὑπογὺς τὰ δεινὰ
παθόντας . πλίω τελεθείσης τῆς ἡμέρας εκείνης
ἐπὶ κρότοις ἐπινικίοις καὶ θείοις άσμασι, τω μὲν
νύκτα φρεραῖς ἀσφαλέσι διείληπτο τὸ παλάτιον .

વ

τοῖς

C

1

Edit. Rom.

& fummus diei fervor, fole fupra verticem
altiffimo ignitos radios vibrante. Tamen de-
vota pompam celebrantium alacritas cum æ-
ftus incommodo certabat: unoquoque ipforum, pag. 104
& Augufto præ cateris, fubire libenter para-
to fi quid detrimenti valetudo pateretur ex ar-
dentiffimo Cæli verticem infidentis meridie So-
lis vapore tolerato, dum fic lento greffu ad
Magnum Palatium feruntur; nondum apta ad
Imperatorem excipiendum Regia Blacherna-
rum, propterea quod hæc fordebat adhuc fu-
mo plena, nidoremque olens Italicum ; pa-
fieribus illic paffim fuligine inquinatis per Bal-
duini coquos illita (ipfo id haud digna Prin-
cipe negligentia fieri finente) quæ purgari nifi
longiori tempore & laboriofiori opera nequi-
ret. Præterea illa Magni Palatii vifa eft fecu-
rior interim fedes futura Principibus, in Ur-
bem nondum plene pacatam ex tam diuturna
hoftili oppreffione, tunc primum ingreffis .
Plebs porro quiete gaudens, vifo tum primum
in Urbano Palatio Romano Imperatore, ftu-
pore in gaudium verfo, bene de cætero fpe-
rabat , proventura ex talis Principis pra-
fenti regimine læta fibi cuncta confidens .
Mihi quoque videntur ipfi qui fupererant in
Urbe Itali ad hanc fpeciem multo auguftio-
ris majeftatis aliquantum deliniri potuiffe, ac
non longe futuri fuiffe ab acquiefcendo præ-
fenti fortunæ, haud ignominiofum fibi ducen-
tes tali Principi fubeffe; nifi rancor ingenitus,
in contemptum poteftatis homini non fai ge-
neris commiffæ traheret; præfertim memores
calamitatum recentis cladis, & pejora ex pro-

clivi metuentes, alioqui fuperbos animos. Cæterum confumpta tota ea die plaufibus triumpha-
libus & feftis canticis, per noctem fequentem valido præfidio Palatium feptum eft.

CAPUT XXXII

Ut se gefferit Imperator cum Latinòrum diverfis post ingressum in Urbem .

Ρώας δὲ ὅλος [ πρὸς βαλαῖς όπως DM
Πρώτας και ο καταιφώσει προς

τὲ τὰ πόλιν

ς ὀχυρώσει φρε ροῖς τὸ ἄτυ, καὶ ὅπως ἂν τοῖς δοκᾶσι * Ιταλικών γενῶν, ἔτοι δ ̓ ἦσαν Γεννείται καὶ Βενετικοί, τρίτοι Πισταῖοι, σοφῶς προσενεγκάμβης καὶ ὑφ ̓ αυτος ποιήσοι . ὅτω “ ἂν αὐτῶν ὑποποιηθέντων, οἴωντ' ὄντων τὰ μέγισα συγκροτεῖν ἐς ὅτι καὶ ῥέtar, τὰς ἄλλες ἢ μὴ θέλοντας ἡρεμεῖν· ὅθεν Ο προσκαλέμβος, ἡμέρας ὅλης έχρημάτιζε

Tom. I.

"

Ane confecuto totum fe Imperator
& deliberatio-
impendit confiliis
nibus de optima ratione conftituendæ ac
præfidiis frmanda Civitatis : deque via ae
inodo conciliandi atque in partes quoad
poffet fieri trahendi præcipuos quofque
Italici
& tertii Pic. (hi erant Genuenfes, Veneti,
fpes erat vel pariter afenfuros, & quafi vi
quadam vellent nollent attrahendos reli-
quos, vel fi contumacia invicta in odio per-
ftarent exarmatos eorum difceffione minus

nam fi hos fibi

M

deinceps ad nocendum valituros, & quieturos Α τὰ εἰκότα, καὶ ταῖς τὸ ἐλπίδων ἀμείνοσιν
neceffario cæteros. Quare iis ad fe vocatis
alloquendis folidum fumpfit diem idonea com-
memorans deliniendis ipfis ; & fpe commo-
dorum cuique privatim oblatorum abducen-
dis a communi univerfo Latinorum generi
confpiratione in odium Græcorum. Nec ni-
hil proficiebat ifta opera fenfim enim cicu-
rabat feros, & fævos iratorum impetus be-

τα

ὑπέστά τε τῆς πρὸς τὰς ὁμογενεῖς οἰκειότητος, καὶ
κατ ̓ ὀλίγον προσεποιεῖτο. καί γε τὰς ὁρμᾶς σφί-
σι σοφῶς ἡ χάρισιν ὑπετέμνετο. αἳ δ' ἦσαν
ἐν καλῷ τε τῆς πόλεως κατοικοῖν ἀνέδων, τό
σον τα τόπε λαβόντας, καὶ ν σφίσιν σιωήθη
τάξιν ὑπάρχοντι πεμπομένῳ παρὰ τῷ κοινᾶ συ
νεδρίες το γένος αυτῶν, ὃν καὶ Ποτεςάτος, έξεσια
τὴν εἴποι ἂν ἡ Ελλήνων γλώσσα, νόμοις ἰδίοις
προσέχοντας πολιτεύεθαι, ατέλειαν δ ̓ ἔχειν καὶ
ἐλευθερίαν ἐφ ̓ ἅπασι ναυσὶ χρωμένες, και με
χειρίζοντας κατ' ἐμπειρίαν τὰ πράγματα, καὶ
ταῦτα μὲν, Γεννεΐταις τὰ ἐπαγγέλματα . Βε-
νετικοῖς δὲ καὶ Πιαταίοις τὰ ὅμοια προσεφιλοτι-
μεῖτο. τοῖς μὲν ὑπὸ Παιέλῳ, ὃν Ελλίω ἂν εἴποι
ἐπίτροπον, τοῖς δὲ Πισαίοις, Κονσούλῳ, ἐφός
ρῷ νόμοις τοῖς αὐτῶν χωμένοις, πράττειν τε τὰ
αυτῶν ἀκολύνως, ἐλευθέρως αβιόντας . πλί
τοῖς μὲν Γεννείταις ἐκ εἶχε πιςεύειν ἐντὸς περ
ρικεκλεισμένοις τὸ ἄςεος, πολλοῖς γε ἔσι, καὶ
8 κατ ̓ ἐκείνες αμφοτέρας συνάμα, ἐκείνος δ'
ὑλακτωμένος τω πλήθει ἐντὸς κατέχων εκ ηλε
γει . τὸ δ ̓ δω διαιρεῖν τὰ γένη, καὶ τοῖς μὲν
παρᾶσι φιλικῶς ἔχειν, τοῖς δὲ καὶ ἀπεσι πόρρω
που δώροις υποσχαλῶν τὰς ὁρμᾶς, δεκνύ
τος α ώς δεδίει ἢ ὁμαιχμίων καὶ μᾶλλον
ὅτι Βαλδουῖνος φυγαῖς χρησάμθρος, καὶ Καρέλῳ
συμμίξας ἀνδρὶ σοβαρῷ καὶ ὑπὲρ τὸ μέτρον φρο-
νouύτι, σωήλλαττε λαμβάνων ἐφ' υἱῷ ἢ ἐκείνα
θυγατέρα, καί οἱ ὡς ἔδια ἢ πόλιν, υἱ ἐκ
indultis, ejus erat qui ofenactet formidare εἶχε διδὸς, ὁ δ ̓ ἐλάμβανε κ μὴ ἔχοντος παρ'
Nationum harum confenfum & confpirationem ἐκείνε, ἐλπίζων ὡς καταλήψαιτο σόλον ἐξαρτύσας.
in communem expeditionem bellicam: quem illi magis admovebat intendebatque metum acceptus de
Balduino nuncius, iftum referens fuga delatum ad Carolum, præferocem & magnorum fpirituum vi-
rum, affinitatem cum eo contraxiffe jungenda a fuo Filio Caroli Filia, imputata in patrimonium &
maritalem dotem Urbe Conftantinopoli; quam licet qui affignabat non haberet, admifit nihilomi-
nus Carolus libenter, fperans fe illam recepturum, claffe, quam ad id armabat, immiffa .

neficiis emolliendo frangebat puis quippe
indulgebat ut in bono Urbis loco habitare fe-
cure poffent, tantum loci occupantes quan-
tum fibi fufficere putarent, fua ipforum pro-
pria utentes difciplina, fub cura Præfecti a
Concilio gentis publico miffi, quem Potefta-
tem ipfi vocant, nomine fignificante Præto-
rem aut Magiftratum, rerum judicandarum &
adminiftrandarum auctoritate præditum; pro-
priis item obtemperantes legibus. Præterea ut Β
effent immunes ac prorfus liberi in omni ra-
tione navigationis ac commercii, negotia fo-
lita ipfis induftria gerentes. Hæc Genuenfibus
promiffa. Venetis autem & Pifanis paria fi-
militer oftentata funt. Nempe ut illi quidem
fub Bajulo (vocabulo fi in Græcum interpre-
teris Præpofitum fonante) Pifani autem fub
Confule, quafi dicas Ephoro aut dile, legi-
bus ipforum quifque propriis uterentur, fuaf-
que res agerent prohibente nemine, libere per
omnia viventes. Cæterum Genuenfibus fatis
fidere non poterat intra Urbem degentibus
quod multi effent; nec cum Pifanis & Venetis
communiter viverent, fed fuas fibi feparatim
res haberent. quos allatrari cum apparerent,
& plebis profcindi conviciis haud molefte fcre-
bat; fic illos (quod fibi utile putabat) cohi- C
beri ne facile prodirent, & intus detineri gau-
dens. Ea porro induftria tractandi feparatim
cum unaquaque Gente, & præfentibus quidem
benevolentiam exhibendi, procul vero abfen-
tium iras exarmandi donis miffis & privilegiis

Ut res Urbis ordinata fint ab Imperatore.

Pfuit fuburbioram Inquilinos in Urbem in

ducere, ad mare prius habitantes: fecundum diftribuere Optimatibus hæreditaria bona, intra Edit Rom. & extra Civitatem, domos & agros ad culturam: fegregata tamen ea parte quam in gratiæ pag. 79. loco eximie Voluntariis refervaverat mium debitum ftudio & benevolentia ipforum : Erat autem illa portio terræ optimæ,& in omni

πο

Dare you exive pron des te ci
Ρῶπν γουῦ ἢ ἐκείνα ἔργων ἐντὸς τὰ
Π
λίσματος τὰς ἐποίκες εἰσάγειν τε καὶ οἰκί
ζειν πυρὸς τῇ θαλάσσῃ κατωκισμένες τὸ πρότερον.
Δεύτερον κληροδοτεῖν τοῖς ἐν τέλει εκτόςε κὶ ἐντὸς
πόλεως, τόπες εἰς γεωργίαν . εξηρημένης τῆς εἰς
χάριν γονυκαθείσης τοῖς θεληματαρίοις, δ ἐ-
κείνων ασεδῆς καὶ εύνοίας ἕνεκα, γῆς ἀγαθῆς εἰς
fructuum genere feracis. Excepit & partes alias καρπογονίαι, καὶ ἀρετώσης εἰς πᾶν τὸ καταβαλλόμε

præ

T

~

νον. ἔτι τ ̓ ἀφοσοιοιῦ ἢ μοναῖς ἑτέρας μάλα πεί-
το προ
ρα. Ενώ το αυτον τὸ απέδασμα, καὶ ταύταις

Monafteriis valde pingues. Erat autem ci in
animo Monafteria Urbana iis quæ multa extra
Urbem variis per Orientem locis vifebantur
ditia, & magnæ multitudini alendæ quod fuffi-
ceret habentia, conjungere . fic fore autumans,
ut ex alterorum copia alterorum inopiæ fubve-
niretur; quam optimam putabat Monasterio-
rum Urbis recte conftituendorum rationem

Statuit quoque ut evocatis ad Urbem frequen.
tandam afignarentur loca in quibus edifca-
rent, certo indicto vectigali quod Fifco pende-
rent. Ante hæc & aliud inftituit majus memo-
ratuque dignius; decernens videlicet ut ope ac
favore regio juvarentur conatus eorum, qui

σαρμόττειν τὰς ἔξω . αἳ δὴ ὑπὸ πολλῷ πλάτῳ
κατ' Ανατολιω παμπληθὲς αυτάρκως ἔχεσαι τ
ἐπιτηδείων σαυίςαντο· ἔτω τὸ ἐκεῖθεν & ταύταις
συνιςᾷν ἐγκώκει· ξίτον, τοῖς συνειλεγμένοις ἐκ-
E
διδόναι τόπον ἐφ ̓ ᾧ κτίζοιον ἐπὶ τέλει . τὸ δὲ πυρὸ
τέτων καὶ μείζον, αρήγειν ἐπανηκέσαις πρὸς τὸ πρῶ
τον τὸ δοκεῖν μοναῖς εἶναι, ἀνακτίζειν τὸ καὶ τὸ πόλισ
μα, πάνυ ασεδαίως τὸς ἀπὸ ςρατιωτῶν ἐλαφρὰς

εἰσάγονται . μὴ δὲ τὰ ἠρεμήσειν ὅπως ἐξελαθέν- Α antiqua Monafteria defolta vel deftru&ta refti
τας τις πρὶν κατέχοντας, ἀλλὰ ςόλῳ συνεπι
tuere in priftinum fplendorem curarent. Incu-
buit etiam ftudio ingenti manibus Urbis inftau-
σήσεαι . τι τοι, καὶ σόλον ἐξήρτυε, καὶ ἐναι randis reficiendifque qua hiarent, aut labem
πηγεῖτο, καὶ τὰς προσελῶντας ἐκ τδ χωρῶν
facerent ; imponendifque turribus ac propu-
εἰς χιλιάδας ἔταττε πλείες. ἄλλά τε πολλὰ και
gnaculis ad cuftodiam manu promptis expedi-
tifque militibus. Satis enim intelligebat mi-
τέπραττε, τὰ μὲν καὶ χρείαν, τὰ δὲ καὶ κατ' ἔκ· nime quieturos pulfos inde Italos: fed claffe
πληξιν, προαναςέλλων τὰς ἐπιθέσεις.
quamprimum armata venturos ad recuperatio-
nem tentandam fic amiffa Urbis. quare & iple
claffi apparande ædificandifque navibus operam impendit, Et in navale minifterium e multitudine quæ
in Urbem, ex quo erat recepta, concurrerat e cunctis undique regionibus ad multa Remigum mil-
lia centuriavit. Plura quoque ejus generis alia fecit, partim ad ufum verum imminentis belli, par-
tim ad fpeciem; fperans terrore ipfo varii apparatus & oftentata inde confidentia fe repreffurum fpes
audaces inhiantium Urbi Latinorum, & novam in eam expeditionem parantium.

H

ergo Epifcopos, & fententias eorum exquifivit, quid opus effet facto difcere cupiens. Erant in iis quibus Arfenius revocandus ad Sedem Patriarchalem videretur. Negabant enim canonice factam ejus exauctorationem. quippe ajebant oportuiffe amplius expectare, poftquam ille invitatus ad reditum fuerat: nec tam cupide procedere ad ejus nec accufati, nec dannati depofitionem. Alii contra dicebant fatis conftitiffe de fixo ejus & irrevocabili abdicandæ dignitatis propofito, neque aliam exprefiorem recufatio nem expectari debuiffe, quam ipfum feceffum, ex quo nullis precibus mifforum a facra Synodo retrahi potuerit. Inter hæc ultro citroque mota dictaque alternans Imperator, & modo his modo illis afentiri vifus, numquam expediebat

Ν δὲ ἄρα μέλον ἐκείνῳ κ της Εκκλησίας
ἔτω κεχηρωμένης ποιμένος. σωῆγε τοίνω
τὰς Ιεράρχας καὶ βαλαῖς στὸ αὐτοῖς ἐχρῆτο, τὸ ποιη-
στον θέλων μανθάνειν . τοῖς μὲν ὅων ἐδόκει α-
νακαλεῖναι ἔτι περιόντα * Πατριάρχων Αρ
σένιον . μὴ δὲ δὲ κανονικῶς πυροβῆναι τὰ κατ'
ἐκεῖνον . ἔδει δὲ ἐπιμένειν παρακαλοιῦτας, καὶ
μὴ ἐὰν παρ' οθὺς ἀνέγκλητον ὄντα . τοῖς δὲ
τἔμπαλιν αυτὸν μὲν μένειν ἐφ ̓ οἷς κατέγνωςο,
ἱκανὰ δὲ εἶναι καὶ εἰς παραίτησιν ἢ ἐκχώρησιν,
καὶ τὸ ἀξιόμρον μὴ καταδέχεθαι . ἀλλ' ἀποπέμ
πειν τὰς ἱκετεύοντας, δηλοῦτος [ ὡς ἀπολέ
γοι 2 προςασίας. τέτων ὅτω κινεμένων καὶ λι
γομένων ὁ Βασιλοὺς καὶ ἀμφοτέροις τιθεμένῳ
έγχει, προμηθείας ἡ κατ' αυτὸν ἕνεκα . . τό,
τε ~ ἐκεῖνον μετακαλεῖται καὶ ἐφισαν τοῖς Εκ-
κλησιαςικοῖς πράγμασιν, εὖ ἔχειν ἐδόκει,
ὑπ ̓ ἐκείνῳ Πατριαρχοῦτι τὰ καὶ γνώμίω προ
βαίη . · ὥσε καὶ ὅτι αἱροῖτο πράττειν, ἢ μηδὲν
μηδέσιν ὑπολελείφθαι εἰς σκανδάλες πρόφασιν.
ἐδεδίει δ ̓ αὖθις μήπως εκκρεθεὶς ἁμάρτη τ
κατὶ γνώμων. καὶ οἱ ἐντεῦθεν βυθὸς πραγμά

2

εί

in utra potius contrariarum fententiarum acquiefceret: quia nefciebat utrum confilium ef fet utilius ad finem ipfi propofitum confirmandi & in majus promovendi res fuas. Nam hinc quidem hominem experta facilitatis auctoritatis magnæ, rebus iterum Ecclefiafticis imponi honeftum, amplum & vulgo placitu fum apparebat: & idem erat Imperatori per- Edit. Rom. commodum, fi quo modo fenem potuiffet inducere ad ea quæ habebat in animo, quæque age・pag. 107. re jam cœperat, Patriarchalis auctoritatis nutu & fuffragatione roboranda . Sic enim & quod decreverat perficeret: & fimul omnem omnibus offenfionis ac querelarum occafionem demeret. fed rurfus verebatur ne fpe ista excidens fecurim fuis rebus magnam infligeret, ac quafi

αναῤῥαγείν. τὸ δ ̓ ὑπερφρονεῖν καὶ ἀντικαθι τῶν ἕτερον, προβαίνειν μὲν ακωλύτως τῆς πράξει σιν ἐκ ἀμήχανον ελογίζετο, ταραχίω δ' αλλως εἶναι. δι τ ἐδὲ τα γενόμιμα προσήνεπαί τινας δεινὰ ἢ ἄλλως ὄντα, ** εἰκότων ἔκ- D εινε . μέσος ἐν ἀναπειλημμένος ἀμφοτέρων τ λογισμῶν, ἐν ἀπορίᾳ καθειςήκει το τήσι τίς θεπας . ὅμως ἐκχωρών των καιρῷ προϊόντι

quadam mora camarina novarum inde tempe-
datum periculoffimas excitaret nubes. e con-
trario fi perfifteret in Arfenio procul habendo
aliumque Patriarcham eligi curaret, occurre-
bat fieri quidem tunc poffe ac facile fperari,
ut confilia de amovendo a fpe Imperii pupillo
exitum haberent : cæterum orituras inde tur-
cupidis rerum novarum

bas providebat
ὥσε καὶ fpecidium adverfum fefe conjurandi prærex-

κρειττόν τι ἐπάξοντι, ἀφεὶς κατὰ σφᾶς
τὰς Ιεράρχας περὶ τότε βολεύεται,
ὁμολογεῖν ἀλλήλοις μὴ διαφωνοιῦτας αυτός
ἐπὶ τὰς ἢ κοινῶν ἐτρέπετο διοικήσεις , & μίω
δὲ, ὥσε καὶ ἀφροντίςως ἐκείνων ἔχειν.

tum non neglecturis quorum utique fedi-
tioni conatus favorem apud vulgus haud du-
bium inde traherent, quod juftitiæ ac religio-
nis in vindicanda facri capitis injuria jam plu-
rimum invidiofa colore honeftiffimo com-
mendarentur. His fufpenfus curis atque utramvis in partem ambiguus optimum judicavit per-
mittere negotium quafi fortis arbitrio, ipfos qui convenerant Epifcopos finendo libere decerne-
re quod vellent: autumats allaturum ut folet aliquid forte in rem non incommodum
tempus ipfum ac moram ; quæ ut longior contingeret Antiftites inter fe commiffos ad-
monuit darent operam mature confiderandis cunctis nec deliberationi finem imponerent
quoad omnes ad unum in concordem fententiam convenirent Ipfe alio curas vertit ad
inftantium adminiftrationem; haud tamen attentione penitus averfa ab iis quæ in Synodo a Patri-
bus agerentur, quos quafi furtivis obtutibus, aliud licet agere fimulans, perrexit obfervare.
Mij

Tom. I.