Immagini della pagina
PDF
ePub

ta percontatus ex Bafilio caufam Imperator, Α
ab eo primum eludebatur ambiguis refpon-
fis: tandem inftans efficacius, audivit: nodum
Veneris magico maleficio novis fponfis inje-
&tum. Hac mentione præftigiarum in fami-
liares fufpiciones revolutus Princeps, & fe
quoque ipfum infernis artibus appetitum au-
tumans ab eodem indicati fafcini auctore; ve-
hementer excanduit, extrema experiri quæ-
extrema experiri quæ
que certus ad artificem veneficii nofcendum
Saccus expeditur illico ftramentitius: & in eum
anus mifera nobiliffima Matrona nuda conji-
citur cum felibus qui videlicet acubus im-
miffis per textum tegetis compuncti, ungui-
bus vetulam difcerperent. Ea immani quæ-
ftione fperabatur eficienda mulieri vera con-
feffio. Nihil tamen aliud expreffum, nifi fe
haud confciam talis fceleris : cæterum Vir-
Β

και

εὐγενεῖ τε ὄντι, εξεδίδε εὖ γένες ἔχασαν ν ρ θεῖσαν. ὁ δ ̓ ἐν εὐεργεσίας μέρει, δέχεται ασμέ νως τὸ δωρηθέν, καὶ κατεπείγει τὰς γάμος. * μένε τοι γε γυναιξὶ πρὸς τὸ πρῶτον ῥεπέσαις σκάλ λαγμα, προκατειλημμέναις ἄτιμον ἐχέσεις τὸ με ταβαίνειν, ἀπόςοργος ὁ νυμφίος Ι. τέως δὲ, το κρατώ προσέστατον, ἑκεσῶν ἀκεσῶν ἐκείνων τὰ νομιζόμλμα ἐτελεῖτο. κ περιφανῶς οἱ ὑμέναιοι ἢ γοντο. ἀλλ' ὁ νυμφίος ἐφ' ἡμέραις ἐκ ἐπλήρε ρῃ τὰ τὸ ἀνδρῶν, καὶ πιθανομένε το βασιλέως ὅπως τότο γένοιτο; ὁδὲ, πρῶτον μὲν, ὑπεσκίαζε ἢ ἀπόλογον, ὡς μὴ θέλων ἀνακαλύπτειν δῆθεν. εἶθ ̓ ὡς καὶ δρασικώτερον ἀνεκρίνετο, μαγγανείαι τὸ ἐμποδὼν ἔλεγε. καὶ εὐθὺς ὑποψία περὶ ἑαυτῷ κρατώντος, καὶ θυμὸς πολλὰ δεινὸς, καὶ ἐδὲν ὑφεῖναι δοκῶν εἰ μὴ ὁμολογεῖτο ἡ μαγγανεία εὐθὺς ἐν σάκ κος ἀχυρμιᾶς, καὶ γυμνὴ συνάμα γαλαῖς, ἡ εὐγε νῆς γραῦς ἐντὸς συναπείπηπτο: ὧν λόγοις ἔξωθεν tus ne Paléologus tam atrocem fororis iniu- μυωπιζομένων, * 7 ὀνύχων ἀκμαῖς, ἐπερονᾶτο

ginem fponi prioris neceflitudine devineam B Edit. Rom.a fecundo abhorrere. Hæc audiens non ultra fævire Imperator voluit, fibi metuens pag. 19. ab exercitata, ut fufpicabatur, diris incantationibus anu, ne vim maleficam in ipfum verteret, fi amplius irritaretur ; feu veri

[ocr errors]

riam defectione ulcifceretur. Atque hoc
quidem ut præverteret, miffo ut dixi-
mus Chadeno redactum in ordinem Pa-
tæologum & vinctum ad fefe curavit ad-
duci fpecie quidem ut Veneficii caufam
diceret; revera, quod indicavi ne is au-
dita contumelia Germanæ ad rebellan-
dum induceretur. Id enim patuit ex eo,
quod Imperator eum paulo poft eductum
carcere non folum venia donavit, & in
integrum reftituit ; fed & fuis rebus ob
morbum ex quo periclitabatur metuens
proprios ei liberos commendavit gratiam
in eum fuam memorans ea indulgentia te-
ftatam,
qua ipfum ob vetera utique crimi-
na pœna dignum, benigno affectu miferans
& immedicabili fupplicio fub
nulli atroci
jeciffet .

[ocr errors]

C

τα

τὸ

[ocr errors]

πάχεσα. ἐφ ̓ ᾧ ἀναγκαζομένω, καὶ ἄκεσαν ὄξει πεῖν τὸ ἀπόρρητον. ἀλλ ̓ ἐκ τ πλέον παρ' ἐκείνης ἀκέειν ἡ τὸ μὴ συνειδέναι τι τοι τον ἑαυτῇ πραξά σῃ,εὶ ὡς ἐκ οἶδ ̓ εἰ ὁ νυμφίος μεμίσηῇ τῇ παιδὶ ἄλλώτῳ πρότερον κατηγγυημένη. Ο μέντοιγε βασιλεὺς εἴτε πρὸς ἢ ὑποψίαν κὶ ἔτι ἀμετάθετον ἔχων ὡς ἐ κείνίω μαγγανείαις εἰθισμένων, εἰκὸς καὶ κατ' αυτέ τολμῆσαι τοιέτοις χρήσαθαι σκυυποπτευομένω, καὶ τ' ἀδελφῶν ὑπ' αὐτῇ τραφέντος καὶ σεργομένω. εἴτε μὴν κ εἰς ἔννοιαν ἐλθὼν, μή πως ἳ πραχθέντων ὡς εἰκὸς ἀκοπέντων ὁ Παλαιολόγος ὑβριοπαθήσας ὡς ἀδελφὸς, πρὸς νεοτερισμὸν ἀποκλίνοιεν, ὅπως ἔχων, πέμψας καὶ ὁ ἡγεμονίας ἐκεῖνον παραλύσας, ἀνάγει δέσμιον τῷ μὲν δοκεῖν, περὶ ? ? μαγγανείας ἐγκλήματος υπολογησόμθμον τῇ δ ̓ ἀληθείᾳ,πρόχημα [ τὸ πραχθὲν δειλίας, * μή τι νεοτερίσαι ακέσαντα. Τὸ δ' ἐ δῆλον, ἐκ τὸ μὴ ὅπως μετ ̓ ὀλίγον τῆς εἱρκτῆς ἐκεῖνον ἐς αυθις ἀνακαλεῖθαι, καὶ συμπαθεῖν, ἀλλὰ κὶ περὶ αὐτῷ καὶ τοῖς αυτό πράγμασι δε δεδοικότα διὰ ἢ νόσον, ἀνάδοχον ἀξιῶν εἶναι τῷ γένει, καὶ δπομνημονεύειν ἢ χάριν αυτῷἐν τέτοις. ὅτι παθεῖν κακῶς ἄξιον ὄντα διὰ τὰ φθάσαντα, ἐδὲν ἐκεῖνον ἐκ συμπαθείας ἀνήκεσον ἔδρασε.

[ocr errors]

~

CAPUT XIII.

[ocr errors]

Mors Theodori Augufti, & ipfius dum viveret res præclare gestæ.

Eodem porro anno in autumnum vergente

,

moritur Imperator pupillos relinquens quatuor liberos, tres fceminas, & novennem unum marem Avo cognominem Joannem . Nam Filia priores collocatæ dudum fuerant in matrimonium, una quidem Conftantino Techo Bulgarorum Principi; altera vero Nicephoro Michaelis Defpota Occidentis Filio. Nec plane improvifus accidit hic cafus; quippe prænunciatus cælefti portento. Etenim fol defecerat, ad horam tertiam fexta, Diei, & denfz tenebræ cuncta comprehenderant; adeo ut apparerent ftellæ per cœlum. Ita præripitur acerba morte, vir regie natus & nutritus,regie quaque educatus & edoctus. Patri non ille quidem fimilis in profunda confummataque prudentia di&torum pariter & actorum; neque in immutabili conftantia femel recte decretorum

cæterum

[merged small][ocr errors]

Οὗ δ ̓ αυτό χρόνε πρὸς τὸ φθινοπωρινὸν ἀποκλίνοντος, ἐπὶ τέτρασι παισὶ μεταλάττει τὸ βιῶν ὁ κρατζ. τρισὶ μὲν θηλυτέραις, ἑνὶ δ ̓ ἐνναέτει ἄρρενι, παππωνυμέντι τω Ιωάννη: αἱ τὸ πρῶται ἢ θυγατέρων, ἡ μὲν, τη Βελγαρίας ἄρχον τι Κωνσαντίνῳ τῷ τείχῳ, ἡ δὲ, τι τ δυσικά Δεσπό το Μιχαὴλ παιδὶ Νικηφόρῳ, πρὸς γάμον ἔφθασαν ἐκδοθῆναι. ὁ καὶ προεσήμηνε τι σημείον. Ηλιος δο ἐκλελοίπει, ἐφ ̓ ὥραν τείτίω δ ἔκτης ἡμέρας, βα θὺ σκότος τὸ πᾶν κατειλήφει, ώςενὶ ἄσρα φανῆναι κατ' ἐρανδ. κὶ δὴ ἁρπάζει καὶ πρὸς ὥρας ἀνὴρ βασιλικῶς μὲν καὶ γεννηθεὶς καὶ τραφείς, βασιλικῶς δ ̓ ἀναχθεὶς καὶ παιδευθείς,κἂν εἰ τῷ πατρὶ ἐ προσεῴκει τὸ βαθύτες σωυε, πρὸς ὅτι λέξοι καὶ πράξει καὶ * γνώμης σεῤῥόντε ἀμετάθετον. ἀλλ ̓ ἐν, ἐκ πάππου μὲν ἔχων τὸ ἐς πάντ ̓ ὀξὺ καὶ μεγαλόφρον καὶ αρεικὸν, ἐκ δὲ μητρὸς, το φιλοδωρότατον, ὡς

2

~

[ocr errors]

ές

'2

ὅλαις χερσὶ τοῖς ὑπηκόοις τὰ βήματα εξαντλείν, καὶ ἐξωντλέντα, ἐκ ὅπως ἀνιᾶπαι, ἀλλὰ καὶ χαί ρειν. φιλολογώτατος δ ̓ ἐς τὰ μάλιςα ὢν, καὶ πᾶσι μὲν λογικοῖς διεργετικῶς προσφερόμιμος ευεργετικῶς προσφερόμιμος ἐχ ἧττον δὲ καὶ ἀυτὸς λογική παιδεία προσεχή κως, εἰ μᾶλλον ἐκ μαθήσεως ἢ φύσεως ἢ περὶ τὸ γράφειν διύαμιν ἔχων, ὡς καὶ πολλὰ ἐπιρρε δίω εκτιθέναι, εἰ μόνον ὁρμήσειεν. ἔδει σιωπῶ τὰ πλεῖσα, ἡ περιφανὴς ἁγίας ἐφειςήκει μνήμη, ἐδὲν προπέντα, ἡ ὅπως μακρὸν ἢ πραγ μάτων ἀνεθέντα, ἑνὸς ἢ τὰ κλήρε χολαιότερον τὸ προκαταρκτικὸν τὰ ὄρθρα μονολογῶντος ἐξάψαλ μον κανόνα πλακῆκαι, τῷ μνημονδυομένῳ ἐς ὅτι μάλιςα ἄριςσν. ὥςε καὶ παμπληθὲς ἐκινδιώσει ευεργετεῖναι, μὴ ὅτι τὰς ψάλλοντας, ἀλλὰ καὶ αυτὸς ἢ ὕμνων ακροωμένες, καν 7 προκοιτών των ― τις, καν ἢ ὁπλοφόρων και σωματοφυλακάντων τῷ βασιλεῖ, κἂν ἄλλως ὑπηρετοίη τοῖς βασιλεί οις, κἂν ἄλλως ἄλλοθεν ἐπελθών. Πᾶσι ὃ ἐξ ἴσε τὸ βασιλικὸν ἀνεξαντλήτως ἔχονεν ἔλεος, τρατιώταις δὲ μᾶλλον, καὶ οἷς ὁ λόγος τὸ σπέδασμα τ. δ τω ἡμέρα, ο τύξ, & καιρὸς δυθυμίας, ἐχ ὥρα χαρᾶς, ἐκ ἀνατέλλων ἥλιος, & δυόμε νος, ὅτε τις δεργεσίας δίχα ἢ ἄνακτα, ἢ διέ κεῖνος πάχων, ἢ ἄλλων τὰ ἴσα παχόντων ὁρᾷν ἢ ς ακέειν εἶχε. τοιέτος δὲ ὤν, βαρὺς ἔδοξε τοῖς ἐν τέλει, ὅτι ἐ κατ ̓ εὐγένειαν καὶ κῖδος βασι- C λικὸν, ἀλλὰ ἀρεςίνδίω τὰς ἐπὶ ἢ πραγμάτων ἐκλεγόμβρος τοῖς προσήκεσιν ἐσέμνωμεν ἀξιώμασιν. οἷς δὲ συνέβαινε προσγενέσιν εἶναι, καὶ οἱ πρὸς αἵματος, ἀρκεῖν ἔκρινε τὸ τοιᾶτον, καὶ ἱκανὸν εἰς λόγον σεμνώματος, τὸ δὲ ω εἰ σκοποίη τις, αρετίω ὀφέλλοντος ἄρχοντος καὶ παρακαλῶντος πρὸς εὐδοκίμησιν τὸ ὑπήκοον. ὁ δὲ βλακείας χάριν, ἀλλ ̓ ἀρισείας κὶ τὸ καλῶς ἀγεθαί τε πρὸς ἐκείνα ἢ ἄγειν ἄλλως τὰς βασιλικὰς φιλοτησίας ἔκρινεν ανέμεθαι, καὶ τὸ φοβερὸν προστῶ, προστῶ, ὡς ἑτοίμως καὶ ἃ ἄλλως, ἢ ὡς ἔδει ποιῶντα κολάζεθαι, κι ἳ κατορθέντα εὐεργετείναι. εἰ δὲ μικρὸν τὸ το μεγιςανος σφάλμα, ἢ μὲ ἔμπαλιν τὸ και D τόρθωμα. ἀλλ ̓ ἐκεῖνο μὲν ἐκτομίε πάθει προσέοικεν, ὡς τῇ τὸ μορίς ἀφαιρέσει, μέγαν ἔχοντος λόγον τῇ φύσει πάντα συμπαραπᾶσαι, καὶ παρατρέπεσαι. Τὸ δὲ κατόρθωμα, τῷ τὸ κύκλα κέντρα, παμπόλλω ἀσφάλειαν, τῇ περι φερείᾳ προσνέμοντι, εἰ καὶ χώρων ἐκεῖνο μένει. καὶ πῶς ὃ ἐκ ἔμελλε * αρχίω διοικεῖν κατὰ τὸ προσῆκον, ὅς τις ὑπὸ τοιῷδε πατρὶ, μηδ' ὄνο μα βασιλείας ἔχων, ὧν ἐξ ἐκείνῳ καὶ μόνος, ὅμως ἀγελατεῖν ἀσφαλῶς πρεδιδάσκετο.

~

[ocr errors]
[ocr errors]

A mis litterarum ; & litteratos amplecti be- Edit. Rom.
neficiis folitus : Meditationi quin etiam pag. 20.
optimarum Artium intentus; & non magis
inftitutione, quam indole magnam elegan-
ter fcribendi facultatem affecutus ut mul-
ta diferte componeret quoties tanti duceret
in id incumbere. Cujus rei documentum
( multa fimilia reticens ) unicum proferam.
Ubi folemnius Sancti cujufpiam Feftum il-
luxerat non alia, adhibita præparatione
quam avocatione mentis a negotiis; uno
modo Clericorum fedatius diftinctiufque pro-
nunciante Senarium Pfalmorum qui præmit-
ti confueverunt matutino cantu i. elogium
Beati, quod vocant Canonem, ex tempo-
re pangebat ; ei cujus memoria celebraba-
tur laudes quam fcitiffime contexens orna-
tiffimo præconio; quod tam liberali largi-

[ocr errors]

Bione cumulabat, ut fpargere paflim in quof-
vis, ac pene projicere dona videretur. adeo
non Pfallentes non dantes operam canen-
tibus, indonatos relinquebat; feu quis in
Excubitorum ordine, feu in fatellitum &
corporis cuftodum munere, feu alio quo-
piam aulico minifterio Imperatori appare-
ret; five etiam aliunde aliquis eo forte ve-
niens tunc occurreret ; in omnes ex æquo

regiam beneficentiam extendebat : milites
præfertim & litterarum ftudiofos. non enim
nox, non dies, non tempus moleftum, non'
hora lætior, non oriens fol, non occidens
ipfum vacantem a benefaciendo reperiret.
Videres audirefque circa eum femper aut qui
munus acciperent >
aut qui accepto recede-
voluerant, gratias agerent. Atque hic tamen
rent: qui non fruftra peterent, qui nacti quod
talis cum effet Imperator gravis erat Primo-
ribus Procerum idcirco quod in demandan-

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

&

dis Præfecturis non Patricii generis aut neceffitudinis cum principali domo rationem haberet ; fed quemque viritim ex propria præftantia verifque dotibus æftimans admovebat rei gerendæ ad quam aptus erat, ac meritis dignitatibus ornabat. Cognatis vero ac confanguineis fuis cenfebat fufficere debere iftum Natalium honorem & fuam fortem ac claritudinem profapiæ abunde magna dignitatis loco ducere : Id autem & judicium & factum erat ( fi quis redte confideraret) Principis virtutem promoventis, provocantis fubditos ad ftudium omnis veræ laudis. Non enim auctoramenta inertiæ, fed vel ftadia vel præmia heroica virtutis illu(tres effe Magiftratus ; quos ita, & illis demum debere committi decernebat qui & fe præclare ipfos in iis genere & alios commode falubriterque poffe gubernare judiInerat ejus moribus & terrificum quid; vultu fermoneque declarantibus haud impune laturos qui aliter ac oporteret pag. 21. agerent : uti & e contrario qui prout par erat officio fungerentur nequaquam mercede carituros. Ingentis enim utramvis in partem omnino momenti eft hominis in Civitate Primarii recte aut fecus factum, prava fiquidem vita & mala facinora Nobilium, par vitium Reipublicæ important ac virilium exectio humano corpori, quod inde univerfum debilitatur, enerveque fit ac flaccidum. Contra virtus & actio laudabilis principum virorum, fimilis eft centro Circuli, quo recte conftante, ac fitum immobiliter obtinente proprium ftatus orbis ac circumferentiæ totius fixus ac firmus permanet. Enimvero quidni fperari debuit tanta confiliorum fapientia ufurum, moderateque ac utiliter præfuturum rebus illum Principem, qui rudimentum imperandi fub tali tantoque jufti regiminis Magiftro Patre optimo, pofuerit a quo unicus licet & adultus filius in privatæ fortis humilitate relictus, exclufufque confortio ac nomine Imperii, accurate otiofeque præexercitatus eft in omnibus meditamentis artis fpiffæ ac multiplicis hominés regendi.

[ocr errors]

centur .

CAPUT
PUT X I V

Ut Lafcaris. a Patre Joanne ad Imperium eruditus fuerit .

Uic aliquando venatum egreffo cum A
vefte auro texta, indeque domum re-

deunti occurrit. forte Pater & eum fe de-
miffiffime venerantem nec afpectu dignatus
velut inobfervatum præteriit; moxque ab
adeunte contemptim fe avertit. Rapuit id
frigus, nec male ratiocinatus, prudens filius
in argumentum haud dubium paternæ in fe
iræ, unde poftquam aliquandiu
caufam offenfionis

& fevere fecum inquirena
fruftra in fua confcientia quafifet, priva-

tim Patrem convenit fane folicitus, nec me-
tu vacuus. quem ille ftatim iis intuens ocu-
lis qui quamdam indignationem præfeferrent,
exprobravit illi cultus iftius ac veftitus info.
Ientiam tali occafione intempeftivi. Nam
quid, ait, Tibi confcius es perfeciffe te in Ro-
manorum commodum ut inde tibi licentiam

pariam putes abutendi opibus illorum in tuas
remifiones ad privatum dumtaxat tui animi
frudum, non vero ad ullam pertinentes utili-
tatem publicam? An nefcis iftas auro infignes &
Sericas venes fanguinem effe Romanorum ? qui-
bus idcirco in eorum tantum commoda utendum
eft ; cum res ipforum fint. Quæres forte, quando
& quomodo ille in ipforum bonum ufurpentur ?
Tunc videlicet quando admiffa exterarum gen-
tium Legatione Romani Populi opes oftentari in
cultu & ornatu Principis, publici honoris intereft .
Divitia fiquidem Regum, divitie fubditorum re-
putantur : extra quam caufam publica infignia
Majeftatis ad privatas etiam relaxationes adhi-
bere

Β

[ocr errors]

Σ

το

κινή

ἐπεί ποτε @ χρυσοφορῶν ἐξήει εἰς κωήγιον, ὑπέσρεφε μὲν ἐκεῖνος ἐκεῖθεν, σω θύτα δὲ, και τὸ προτυχὸν τῷ πατρί. κὶ δὴ προ σκωήσαντί οἱ, μὴ βλέπειν ἐκεῖνος μὴ δὲ προσέ χειν πυροσεποιεῖτο, καὶ προσιόντος ἡμέλει. ὃ δὴ καὶ συμβαῖνον ὀργῆς πρὸς αὐτὸν παξόπον σημείον, περ καὶ ἀληθὲς τ ἔδοξεν, ὅθεν ἀλύων καὶ ὅτι ἁμάρτει διανοέμμος – ζητής, πρόσεισιν ἐ μάλα θαρρέντως τω πατρὶ κατ' ἰδίαν. ὁ δ ̓ ἰδὼν δ θέως καὶ ἀλαςήσας πρὸς ἐκεῖνον οἷον, ἢ δ άμποχόνης ακαιρίαν ωνείδιζε. καὶ τὶ καλὸν συνειδὼς ἑαυτῷ δράσας Ρωμαίος, ἔφη, τὰ ἐκείνων ἐκχέεις ἐν Πατριβαῖς, μηδὲν τὸ ἀναγκαῖον ἐχέσεις; ἢ δ ἐκ οἶδας φησὶν αἵματα εἶναι Ρωμαίων, τὸ χρυσόσημα ταῦτα καὶ σκεικὰ, οἷς ὑπὲρ ἐκείνων δει χρῆναι ἐκείνων γε ἐσι, ζητεῖς δε μαθεῖν ἢ ὑπὲρ ἐκείνων πότε, ὅτε δηλαδὴ ἐπιςᾶσι πρέσβεσιν ἐξ ἀλλοδαπῆς, ὃ ἐκείνων πλᾶτον λαμπρειμονέντες δηδὲν ἔχειμαν. ὁ δὲ βασιλέων πλέτος, πλάτος τ ὑπηκόων λογίζει, παρ' τ αἰτίαν καὶ τὸ εἰς δελείας καθυπείκειν ἑτέροις σφίσιν ὅπως ἔχεσι καὶ λίαν α πώμοτον, οἷς σὺ σ[ακονῆς χώμλυος, ο λογίζῃ τὸ πλημμελὲς ὑπόσον. ὅτωνὶ ἐπὶ τοιέτοις ὁ εἰς βασιλείαν ἀναχθησόμβρος ἐπαιδεύετο.

id vero fit Dominum fe monftrare non Principem; & quafi fervitutem indicere civibus; qui cum liberos fe putent, & haberi velint, ifta veftium odiofa fuperbia fe fe velut in mancipiorum ordinem redigi deteftantes indignantefque conquerentur Num jam igitur intelligis, ifta levitate traducli ad venatorium regii ornatus, quantum flagitii confciveris? Iftiufmodi monitis, hac inftitutione tam fevera hæres Imperii a Patre optimo ad moderatam & popularem Principatus administrationem informabatur .

Edit. Rom.

pag. 22.

CAPUT XV

Ut Protoveftiarius Muzalon pueri Principis Foannis tutelam fufceperit.

Η GR

CT

Oc
porro nunc mortuo, palám vulga-C
tum eft: Protoveftiarium tutorem pue-
ei Principis a Patre Imperatore declaratum
ro tempore quo morti proximus Monachi
habitum induit . Sane fuccedenti in Impe-
rium huic puerulo Joanni ea ætate cui

.

nec ad providendum fibi ratio neque ad

[ocr errors]

fe tuendum vires fuppeterent, opus omni-
no erat idoneo præfidio, ne quid impro-
vifum pateretur Multorum quippe ipfi
clam infidiantium infesta odia imminebant in
fi quis
occafionem ei nocendi qui fane
motus rerum vel leviffimus exifteret, quo
aliqua modo quidpiam novandi opportuni-
tas daretur avide illam captaturos,
& D
vel extrema quæque ftrenue aufuros appa-
rebat Quare illum in munitiffimam ar-
cem ad Hermum Magnefiæ fubmovendum
cenfuerunt addito idoneo comitatu, & fo-
lita regiæ familiæ, ac Palatini minifterii
frequentia ftudiofe delecta ex fidis viris &
ad invigilandum faluti Pupilli Principis
gnavis & acribus. Cæterum Optimates
five qui in ufu honorum, & functione Mal
giftratuum perftabant; five qui varie difper-

[ocr errors]

ας

πολ

Οτε δὲ θανόντος εκείνε, ἐπεὶ καὶ ὁ Πρωτοβε σιάριος Μεζάλων ἢ ἐπιξοπωὸ τὸ ἀφήλι κος βασιλέως ἔχειν ηγγέλλετο παρὰ τὸ πατρὸς καὶ βασιλέως ἢ μοναχὸν ὑπελθόντος, τῷ μὲν μει ρακίσκῳ ἐκείνῳ ἀνακτι Ιωάννῃ ἐκ οἵῳ τ' ἔκτι σχε ἢ ἡλικίαν τὸ ἀσφαλὲς περιποιεῖν ἑαυτῷ, προνοίἔδει πάντως τὸ μήτι παθεῖν ἀπροόπτως, λῶν ὄντων ἢ ἐπιβελευόντων, κάν τι μικρὸν κινηθείη, αυθὺς δρασειόντων τὰ μέγισα. Διὸ καὶ τῷ καὶ Ερμον 6 Μαγνησίας φρεείῳ, ἐκεῖνον φέροντες ἐγ κατέςησαν, συχνὸς τὸς ὀπτῆρας ἐπὶ βασιλικας ὑπηρεσίαις τάξαντες. οἱ 3 μεγισάνες, οἱ μὲν * τιμαῖς ἔτι μένοντες, οἱ δὲ καὶ τ ̓ ὄπή ποτε γῆς ἀκηδέες ἔμθμον, ἐξ ὀργῆς γωνιῶν ἐξάλμμοι, ἢ μὲν πραγμάτων ἐλευθέρως εἶχον. ὁ δὲ γλώασης ἔπω θαρρεντες, οἱ δὲ Μεζάλωνες ἐφειςήκεισαν, ἐβυσ σοδόμοιον τὰς ὀργὰς, καὶ πάντες προσεποιέντο πρὸς ἐκείνος τὸ ευπειθὲς ὡς ὑπὸ βασιλεῖ δῆθεν τελόντες τῷ μειρακίσκῳ, εἰ &ὶ ὀδὰξ οἱ παθόντες παρὰ τὸ παρὺς

Β

B

πατρὸς φαγόντος τὸς τῆς ὀργῆς ἔμφακας, και κόν- A δυ πικρίας εκείνες ποτίσαντος, αἱμοδιᾷν ωρέγοντο τὸν ὑὸν. πλίω, καὶ ὅπως ἔχοντες δυσμυείας, οἱ μὲν τις ἐπεξοποιομένῳ καὶ νέῳ, οἱ δὲ τοῖς ἐφεςηκόσι, παθόντες μέντι νὶ ἐξ ἐκείνων τὸ πρὶν, ἐ μίω δ' ἀλλ' ἐ δ ̓ ἡ νέμεσις ηρεμεῖν εἴα ὅτω παρὰ τὸ εἰκὸς τιμη θέντων μὴ δυσμαίνοντας κακεργεῖν, τις πρὸς ἐ κείνες τέως φόβῳ συγκατεκλίνοντο. τότε δ ̓ ὁ πρῶ τις ἢ Μεζαλώνων, ὃ καὶ τῷ τὸ Πρωτοβεσιαρίς τετίμητο αξιώματι, ὁρῶν τὸν φθόνον πολυ ἢ δεινὸν ὑ φέρποντα, καὶ ὡς βασιλειῶν παρὰ πολλῶν ὑποτοοιτο, καντεῦθεν τὸν μέγαν κίνδυνον ὑφορώμνος, ἔγνω σωετὸς ὢν η η πείρα τὸ ςράτευμα δοκιμάσαι, ἅμα δὲ – τις μεγισᾶνας γνωρίσαι ὅπως ἔχοιεν κείνῳ διαθέσεως, πολλὰ πρότερον ὑποταγῆς καὶ δε λείας σύμβολα πρὸς τὸν ἀφήλικα δεασότίω απεδά ζων οἷς λέγοι καὶ πράττοι ἐνδείκνυθαι. Τότε τοίνω συγκαλεσάμβυος ὅσον ω τὸ τῆς γερεσίας, κι ὅσον το βασιλείς γειες ὅσον τε τὴν ἀρχόντων. καὶ ὅσον τῆς τρατιωτικής τάξεως, παρόντων ἐκεῖσε καὶ ἢ τὸ προ πάππε το βασιλέως Λάσκαρι αυταδέλφων, ὃς δὴ δή καὶ ἔτος τὸ πάλαι βασιλείας διέτρεπον αδήματι, καὶ τὰ τῆς Ρωμαΐδος πράγματα συγχυθέντα, ὡς εἶ χων ἀνεκαλεῖτο· ὁ δὲ συφλῶν ἐκεῖθεν ἀπόντων. ὁ Στατηγόπαλος δ ̓ ἔτοι ἦσαν καὶ ὁ φιλῆς καὶ παντὸς ἄλλα μεγισάνος συμπληρῶντος - σύλλογον ἐφ' ύψη. δὲ τὰς, ἂν ἅμα οτε πρῶτοι ἀκόοιον καὶ οἱ ϋςατοι, ἔλεγε τάδε.

bant

[ocr errors]
[ocr errors]

25

[ocr errors]

fi, indeque male animati erga exilii autores, hac converfione rerum profilierant ex angulis, libere jam agere illi quidem audecontinebant. tamen linguas, & metu invigilantium acriter, & quafi e fpecula fu-. furros omnes aure anxia captantium Muzalonum taciti ringebantur, ira odioque penitus conditis, & fimulatione obfequii velatis præfeferebant enim parere fe ipfis velle, ut vicem gerentibus Imperatoris parvuli cui etiam per Miniftros, & Vicarios imperanti libenter obtemperarent. Hæc in fpeciem oftentabantur, interim dum ii præfertim qui nupero principatu paffi adverfa fuerant, mordicus in propofito contrario hærebant, ulcifcendi videlicet in flii caput acceptas a Patre injurias, ac vehementer optabant efficere, ut Joanni filio dentes obftupefcerent, ex eo quod Theodorus Pater ejus uvam acerbam iræ immitis, & ipfe mandiffet, & expreffum ex ea fucci amari poculum ipfis propinaffet. hujus generis infeftis fenfibus ,, atque affectibus arcano paffim glifcentibus, partim in adolefcentulum Principem paterna laborantem invidia, partim in potentes rerum, ut quifque ab iis alias fe aliud quam quod optaffet, paffum meminepronum judicatu eft: haudquaquam temperaturam a conatu lædendi nocendique capitibus exofis multitudinem iratam nifi metus potentiæ armatæ confcium Gibi exi Pag. 555. guarum virium furorem privatum coerceret. Neque hic tam fufpectus & minax tumor rerum quorfum tandem erumperet non vee rebatur Muzalonum natu maximus Protoveftiarii eminens dignitate. Ergo is homo nec hebes, nec incautus, perfpecta non dubiis fignis invidia contra fe ingenti , cognitoque, tacitis fufpicionibus multorum defignari fe, ac reum agi affectati per fcelus imperii; indeque quantum fuo capiti periculum impenderet, prudenter æftimans, fapienti confilio decrevit experimentum capere voluntatis, ftudiique militum erga fe explorareque ; quemadmodum in fe affecti Optimates effent. Igitur multis prius documentis palam exquifiti affectus, fidei, ac venerationis erga impuberem Auguftum editis dicto, factoque, ex quibus omnes intelligerent fe ab omni cogitatione infidiandi capiti, aut Majeftati ejus effe quam alieniffimum, convocavit quotquot aderant SenatoPrincipefque univerfos regii fanguinis; quantumque Magiftratunm, quantum ex militari ordine cogi ex propinquo potuit. Convenerunt quoque in eum Cœtum Fratres Proavi Imperatoris Lafcaris, qui & ipfe olim magnam fibi laudem peperit Imperii præclare adminiftrati, Rem Romanam ex afflicta, & retro lapfa in multo meliorem revocans ftatum. ne cæci quidem abfiere Strategopulus, & Philes, concurrentibus pro fe quoque Magnatibus fimiliter cæteris, quibus cunctis confeffu fpeciofo, ac venerabili conventum ornantibus apparuit ftans in loco fuperiori Protoveftiarius, unde confpici pariter ab omnibus, & a primis non minus quam ab ultimis audiri poffet, fatimque in hunc modum loqui capit.

rat

[ocr errors]

CAPUT XVI
Concio Protovestiarii Muzalonis.

[ocr errors]

T% Το μὲν τὰ ἡμέτερα ἀρχῆθον, πρὸς ὑμᾶς αρ. τέως συυττάτειν, σγονεῖς ἄνδρες καὶ σκύτροφοι, περιττὸν οἶ μαὶ δοκεῖ καὶ τὰ παρόντος ἔξω καιρᾶ . ἀνάγκη ὃ ἐπείγει, ταῦτα παρέντας, τα και πό δας διεξιέναι . τέως δ' δω μόνον ἐγεννηθέντες ἐν τοῖς βασιλείοις, ὑπὸ πατρὶ ὑπηρετοῦτι κακείνῳ τοῖς βασιλεῦσιν, ἐτράφημα, καὶ προσληφθέν τες ἀνήχθηκαν παιδονόμβυοι ὑπὸ τὸ μακαρίτε βασιλέως ἡμῶν, ὑφηγεμονεύοντος τῷ πατρὶ, καὶ ὡς πιςως ὑπηρετοῖ μου προκείμβροι, ἐφ ̓ οἷς ἂν καὶ προςάατοι ἀγάπίω φόβῳ μιγναῦτες, πάντες ἂν μαρτυρήσοιτε . οὐ γὰρ ἂν ἡμᾶς ἄλλό τι τρέπεπαι, ἢ καθυπουργεῖν ἀδόλως των κυριδύοντι, κἂν ἴσως τὸ δδοκιμεῖν οὐκ τ ἐφ ̓ οἷς προθυμούμεθα . πίσιν δὲ μετὰ προθυμίας καν

Tom. I.

αν

[ocr errors]
[merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small]

Edit.'Rom.

ncm illa placendi non pertingeret. Sic enim fr- Α μὴ ἀνύη τις, καὶ δύστων νικᾷν ευδοκίμησιν οἴδα· tuebamus: fidem cum officiofa voluntate licet fucceffu deftitutam, preferri debere objequio quod non ftudiofe, nec benevolo fufcipitur affecu licet profpere, ac cum agentis laude perpetretur. Quod autem honores admifimus, & dignitates expectatione noftra majores, atque adeo maximas, imperante Domino noftro, voluntati ejus imputandum eft. quid enim nos egimus tam egregium ut tantum honorari mereremur. Tamen ita imperanti vifum. Et nos in Dignitatibus fumus, Edit, Rom, non tamen ut aftuta malignitate immineamus Ραg. 24. occafionibus nocendi, & in cujufquam damnum poteftate abutamur Teftem in id damus confcientiam nofram . Neque enim aut ejufmodi damnate artes viam nobis ad crefcendum munierunt: aut conducere putamus ad firmandam nobis poffeffionem bonorum turpiffimum iftud genus afutie . Homini quippe apud Principem potenti, Β ficonetur fupplantare alios, fuggerens quod irritare adverfus innoxios regnantem poffit, nemo eft qui non jufe fuccenfeat, & dira imprecetur. fed neque nos adulationibus vilibus, & libero indignis affentatiunculis, circumveniffe facilitatem Principis,& ita in ejus irrepfisse gratiam, ut fores ejus benevolentiæ fupra nos attraheremus excludendis aliis, fatis indicant infidie nobis ad ipfo liberis didiis ofeno multa, nec leves plage, staut ad mortis fæpe viciniam flagella nos ejus admoverint. caros autem nobis vos omnes effe,

pag. 25,

ab

at veftram cujufque introductionem in ejus grariam, commodorum etiam noftrorum, ac fortuna damno procuraverimus, multos puto dicturos, qui præclare norint. Quod fe quid ex cujufpiam doto impetrare fupplicando nequivimus,non

μυ, τὸ δὲ καὶ τιμὰς λαβεῖν ἡμᾶς καὶ ἢ ἀξιωμά των, παρ ̓ ὃ προσεδοκῶμου τὰ μέγιςα βασιλάσαν τος τα διαπότα, εκείνα θέλοντος Ι. Τὶ ᾧ ἡμῖν καὶ ἂν εἰς τὸ θαυμαςόν, ὥςε καὶ τιμηθίώαι του σαῦτα, ὅμως ἐδόκει τις βασιλέοντι, καὶ ἡμεῖς ἐπὶ τὸ ἀξιωμάτων ἦμῳ, & μα δὲ ὤσε καὶ κακον· τρεχῶς ὑπέρχεται ἳ καιρὸν, καὶ τὰ ἐς βλάβίω τισὶ πραγματεύεθαι, οἶδεν εἰς τᾶτο τὸ ἡμέτερον συνειδὶς, ἔτε τὺ τὸ τοι τον ἤρξαν ἡμῖν τῆς τιμῆς, καὶ τὸ μὲ ταῦτα κρατεύειν ἔτως αυτίω, λίαν ἡγόμεθα τ αἰχίσων. ἀνδρὶ δὲ διαμένῳ μέγα παρ' ἄρχοντι, εἰ τὲς ἄλλες πτερνίζοι, ποβάλλων τὰ μὴ καθήκοντα, ἐκ ἔσιν ὅεις & δι καίως ἂν νεμεσήσειον. ἀλλὰ καὶ τὸ μὴ θωπείαις ἀγενέσι καὶ ἀπελευθέροις ὑποποιήσεσιν ὑποτρέχειν τὸν ἄρχοντα, καὶ πρὸς ἑαυτὸς ἐφέλκεθαι τὰς θύρας τῆς ἐκείνα εὐμηνείας τοῖς ἑτέροις ἐπιζυγεν τας, ἔδειξαν αἱ πολλαὶ ἐξὺ ἐκείνε πληγῶν ἐπιφοραὶ, ὥςε πολλάκις ἡμᾶς ἐγγίζειν τῷ θανάτῳ ματιγωμένες. ὅπως δὲ καὶ πρὸς ὑμῶν ἕκασον 2γάπης εἴχομ, & ὡς τὰ ὑμετέραν παρ' ἐκείνῳ ἀποδοχω τὰ παντὸς ἐτιμώμεθα, πολλὲς οἶμαι γινώσκοντας ἐξειπεῖν· εἰ δέποι καὶ μὴ ἀνύοιμα κετεύοντες κ πρὸς ἡμᾶς οἶδα τέτο. πλίω τὸ δύσκολον το καιρό, περιβάλλειν μεγίσαις ὑποψί

αις,

τω

id imputandum nobis, utique confitis fimevision! catsς, καὶ τὰς μηδὲν δικαίως ἂν ἐγκληθησομένως εἰ

in ejufmodi officiis ftudii, fed tribuendum diffi-
cultatibus temporum, fuggerentibus menti Prin-
cipis acres fufpiciones in quofdam omnino incul-
patcs, frede judicaretur. Quis enim moris hu-
mani fciens, non ita evenire Jolere novit ? Tem-
porum, inquam, certis momentis confufa quædam
maligne perplexitas fummis etiam viris fufpicio-
nes iniquiffimas afpergit, importatque calami-
tates iis, qui mulchari ex merito non potuerant;
nobis autem, familiaribus Principis fufpicionem
verifimilem non veri tamen criminis imponunt
quafi caufis, & auctoribus malorum quae præverie
re nequivimus. Ceteram bujufmodi omnium in-
dex fit Divinas oculus, qui fcit malitiam punire;
nec et fraus cujufquam "vals obrepere Itaque
fi que contigerunt talia, nobis invitis, & plane in-

[ocr errors]

noxiis contigerunt. Et quæ pœnæ innocentibus

deinde irreparabiles fic infida funt, fine confin.
fu, fine culpa funt noftra inflicte, fola & nobis
ineluctabili regnantis voluntate. Dicet aliquis
potuit talibus præfens objicere fe medium, & in-
juriæ obftare, potuit, fed patientibus inutiliter
fibi noxie. Suam enim fic fortunam perderet,
aliena non prodeffet. Vis contra major, & invi-
Ela neceffitas ruebat, obftantia quæque perruptu
ra. prævalet enim Rex cam imbecillo irafcitur.
Hac dila fint, ut demonfiretur: neque quod di-
gnitates, non Audio quaefitas, acceperimus ; neque
A que iratus Princeps fæve in quofdam Optima-
rum, infefeque decreverit, crimini nobis iufea
quoquam verri poffe . Sed vel bis caufam praebuerit
quis lapfu quodam fuo: alios tamquam non bo-
nos falla fufpicio traduxerit; excefferit denique
in aliquos ira confultrice non fideli ufa, voluntas
Principis. Perque fimiles bis caufas evenerit.
ut qui bonus erat pro suspectorejiceretur, præte-
tiretur non minus dignus affumpto, fic tum erant
tempora. Sic tunc vifum fummam habenti po-
teftatem. At præterito illi jam tempori aliud fuc-
ceffit plane diverfum, tempus remiffionis,& fe-
curitatis. Ecce qui tunc regnabat fublatus e me-
dio eft; ei fucceffit ex illo genitus dignus Imperio.

Puer eft, ut videris . Propter hoc faorum plurium
eget cura, frequenti etiam, & folicita diligentia.

D

Ε

E

σως

ὀρθῶς τὶς κρίνοι, ἐδὲν ἀπεικὸς ἴσως. ἡ τὸ το
καιρὰ δυσκολία αψαμένη καὶ τὰ μεγίσων, καὶ οἷς
ἐκ ω παθεῖν ἐκ δικαίω, ἐκείνοις μὲν συμφορὰν,
ἡμῖν δὲ ὑποψίαν, κ δ κακίαν εἴποιμῳ, ἐκ τῶ
εἰκότως προσῆψε. πλίω εκάςε κριτὴς τὸ θεῖον
ὄμμα, ὃς οἶδε κακίαν κολάζειν, μηδὲν ἐχόντων
παραλογίζεθαι. ὅπως ἡμεῖς ἐλεύθεροι του τοις
των ἄντισι συνέβη καὶ τὰ ἀνήκεσα. τὸ τὸ ἐκείνε
θέλημα, περιών παντὸς ἐμποδῶν ἱςαμένε,
δὴ προσίσαθαι, μὴ καὶ κίνδυνος τω ἐξ ἀνάγκης,
καὶ ἡ ἀκαιρία προσιν. κρείσσων τὸ βασιλεὺς ὅτ ̓
ὀργίζοιτο χείρονι. καὶ ταῦτα μὲν ὥσε δεῖξαι μήτε
τα αξιώματα απεδάσαντας χεῖν, μήτε τῆς ἐπὶ
τινὰς της μεγισάνων το βασιλέως ὀργῆς, δικαί
ως ἔχειν, ἡμᾶς αἰτιᾶπαι τινάς. ἀλλ ̓ ἂν μὲν -
– πταισμά τινι, ὦ δ ̓ ἄλλοις καὶ ἐκ ἐν ἀ-
γαθοῖς ὑποψία, τὦ δὲ καὶ βασιλέως ἐπὶ τισὶ
θέλημα θυμῷ συγκροτήμθμον. καὶ ἄλλος ἀγαθὸς
ἀδόκιμος ἔδοξε καὶ παρωραν, ἥκις ̓ ἄξιος
ὤν. τὗ ἐν ἐκείνων καιρός, ὅτω δόξαν των κρείτ
τονι· ἀλλὰ τοῦ οἶμαι ἔτι καὶ τῆς ἀνέσεως. ἰδὲ τὰ
ὁ κρατζὺ ἐκποδών, καὶ ὁ ἐξ ἐκείνῳ ἄξιος ἄρχειν,
μείραξ ἐσίν, ὡς ὁρᾶτε,
μείραξ ἐςίν, ὡς ὁρᾶτε, καὶ διὰ τᾶτο πολλοῖς μὲν
πιςοῖς ἔσι τῆς ἐπ ̓ αυτῷ δεῖ φροντίδος, συχνῆς
δὲ τῆς ἐπιμελείας, ὡς ἂν καὶ πρὸς τὰς ἐντὸς, καὶ
λαθόν τι ἢ ἀνηκέςων γένηται. ὅπως δὲ κ και
πρὸς τὸς ἐκτὸς ἀγρυπνεῖν ὀφείλεσι, μή πως
λῶς ἔχει καὶ δίκαιον, πιςοτέραν των υπηρεσίαν
τοῦ, ἢ τὸ πρότερον σαυτηρεῖν της δεασόζοντι, κα
δὲν ὑπος ειλάμβυος, λέξω. πρῶτον μὲν, τὸ νέαις
τῆς ἡλικίας φροντίσιν ἀττάλλειν καὶ μηδὲν ὑπο-
ρύττειν, τὸν βασιλεύοντα πρὸς τὰ παρὰ τῆς ἀρ-
χομένων πραττόμενα, εφέλκοντος ἐσιν ἐφ' ἑαυ

[ocr errors]

2

[ocr errors]

το

W

« IndietroContinua »